20131220

Aliaa Elmahdy

Τα καινά δαιμόνια

Η σημαντικότερη δυσκολία των ανθρώπων να βελτιώσουν την ζωή τους βρίσκεται στην αδυναμία της ανθρώπινης διάνοιας στο να αποδέχεται «καινά δαιμόνια». 
Ο κόσμος προκειμένου να προσφέρει την απαιτούμενη αίσθηση ασφάλειας «πρέπει» να έχει μια παγιωμένη όψη. Ακόμα χειρότερα, η αρμοδιότητα για την διατήρηση αυτής της παγιωμένης όψης παραδίδεται, εγκαταλείπεται πιο σωστά, στους «ειδικούς» σε αυτούς που «ξέρουν». 
Μοιάζει για την ανθρώπινη διάνοια η διατήρηση της  α ί σ θ η σ η ς  της ασφάλειας να είναι πιο σημαντική από την ίδια την ασφάλεια. 

Ακούγεται παράδοξο αλλά συμβαίνει ξανά και ξανά: είναι εύκολο για έναν «ειδικό», χρησιμοποιώντας λόγια γνωστά, ειπωμένα με πατρική ζεστασιά, να καθοδηγήσει μια κοινότητα στην καταστροφή, ενώ είναι πολύ δύσκολο για μια κοινότητα να διακρίνει την σημασία μιας λογικής επιλογής, όσο οφθαλμοφανής και να είναι, η οποία θα εξασφάλιζε και θα βελτίωνε την διαβίωσή της.

20131217

Γλώσσα, μνήμη, και πρακτική / Μισέλ Φουκώ, Ζιλ Ντελέζ

Ιστορικά καθήκοντα, ανέτοιμες δυνάμεις / Θέμης Τζίμας

Προσοχή: είναι άλλο πράγμα να καταλαμβάνεις και να αξιοποιείς το πεδίο που ανοίγει ο αντίπαλος, πράγμα φυσιολογικό όταν δεν είσαι εσύ που κυριαρχείς και τελείως διαφορετικό να αποδέχεσαι τα ερωτήματα που σου θέτει και να εξαντλείσαι σε αυτά.
...
Προσπαθεί [η αριστερά] να «ιδεολογικοποιήσει» την αδυναμία της ή ακόμα χειρότερα, σε κάποιες περιπτώσεις να αποφανθεί ότι φταίει ο λαός, λες και υπήρξε ποτέ περίοδος που άνθισε η ταξική συνείδηση από μόνη της, χωρίς παρέμβαση της πρωτοπορίας.

Πλήρες κείμενο: http://www.thepressproject.gr/article/53255/Istorika-kathikonta-anetoimes-dunameis

Η ομολογία / Ιωσήφ Στάλιν, Κώστας Γαβράς

«Με έπιασαν στις 18 Δεκεμβρίου 1937. Με πήγαν στη φυλακή του Κρασνοντάρ. Μου ζητούσαν να υπογράψω ότι ανατίναξα το γεφύρι στο Τανγκανρόκ. Εγώ δεν ήξερα ούτε πού βρισκόταν αυτό... Εκεί έφαγα πολύ ξύλο... Στις 12 το βράδυ έρχονται, με παίρνουν για ανάκριση. Με χτυπούσαν και μου έλεγαν να υπογράψω ότι χάλασα το γεφύρι. Με έβαλαν γυμνό σε μια κάμαρα να στέκω όρθιος. Οι τοίχοι γύρω ήταν γεμάτοι καρφιά. Δεν μπορούσες να ακουμπήσεις πουθενά. Εριχναν κρύο νερό πάνω μου. Πρήστηκα. Με έβγαλαν έξω να υπογράψω. Εγώ δεν υπόγραφα. Εκλειναν με το χέρι τους το κείμενο και μου έλεγαν “υπόγραψε”. Τους έλεγα “να διαβάσω τι γράφει και μετά θα το υπογράψω”. Αυτός δεν το φανέρωνε αλλά έβριζε και μου έλεγε “υπόγραψε”. “Ανοίχτε να διαβάσω για να ξέρω γιατί με έχετε εδώ” έλεγα. Τότε άρχιζε το ξύλο. Πολύ ξύλο. Με χτύπαγε ο ένας και μετά με πέταγε στον άλλο. Τα ίδια και αυτός. Μέχρι που σωριαζόμουν κάτω». 
-Γιάννης Καραμανίδης, 1980.
Πηγή: http://tvxs.gr/news/taksidia-sto-xrono/i-%C2%ABelliniki-epixeirisi%C2%BB-toy-stalin-toy-blasi-agtzidi

H ομολογία / Κώστας Γαβράς, 1970
http://en.wikipedia.org/wiki/L%27Aveu

20131212

Φασισμός, παρθενογένεση ή νεκρανάσταση;

1. Τίποτα το καινούργιο
Ο φασισμός διαμορφώθηκε κατά την πρόσφατη ιστορία των ανθρώπων κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και σε συγκεκριμένο στάδιο κοινωνικής ανάπτυξης. Ωστόσο, ο φασισμός δεν έφερε τίποτα καινούργιο ή άγνωστο μέχρι την στιγμή της εμφάνισής του στους ανθρώπους. Ίσα- ίσα, ο φασισμός αποτελεί την νεκρανάσταση παρελθοντικών αντιλήψεων και μορφών κοινωνικής οργάνωσης τις οποίες οι άνθρωποι πάλεψαν και παλεύουν να προσπεράσουν. Πολέμαρχοι, βασιλείς, φαραώ, καίσαρες, φορείς του θείου λόγου, εκστρατείες, σταυροφορίες, γενοκτονίες, φέρουν ατόφια τα χαρακτηριστικά του φασισμού ως προς το περιεχόμενο, αλλάζοντας μόνο ως προς τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, τα οποία καθορίζονται από το επίπεδο της τεχνολογικής και πολιτισμικής ανάπτυξης κάθε περιόδου.

2. Η παραπλανητική παιδεία
Οι μεταμορφώσεις που παίρνουν τα ιδεώδη του φασισμού διαμέσου της ιστορίας των ανθρώπων αποκρύπτονται περίτεχνα και επιμελώς μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, έτσι ώστε η διαχρονική απανθρωπιά και οι θηριωδίες που διαπράττουν οι ίδιοι οι άνθρωποι ενάντια σε συνανθρώπους τους να κρύβονται κάτω από μια γυαλιστερή βιτρίνα με γενικό τίτλο «ανθρώπινος πολιτισμός». Ποιος όμως και με ποιο σκοπό αποκρύπτει, για παράδειγμα, την ύπαρξη σκλάβων στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Ιστορία Δ’ τάξης Δημοτικού) ή παρουσιάζει τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό ως έναν μεγάλο αναμορφωτή(Ιστορία Ε’ τάξης Δημοτικού);
Αποστρέφοντας ωστόσο το βλέμμα από τις αποτρόπαιες εκδοχές κοινωνικής οργάνωσης που διαμορφώνουν κατά καιρούς οι άνθρωποι δεν αναπτύσσουμε, σε συλλογικό επίπεδο, κριτήρια που θα μας επέτρεπαν να επιλέξουμε ένα διαφορετικό μέλλον.



3. Ο πλούτος ως μέσο επιβολής και κυριαρχίας
Ασφαλώς κάθε εξουσία διαμορφώνεται έχοντας ως γνώμονα, αν όχι αποκλειστικό σίγουρα κεντρικό, οικονομικά συμφέροντα. Εύκολα, ωστόσο, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως τα οικονομικά συμφέροντα αυτών που έχουν την δύναμη να «κινούν τα νήματα» δεν σχετίζονται με τον βιοπορισμό των ίδιων και των οικογενειών τους, αφού αυτός είναι ήδη εξασφαλισμένος για πολλές μελλοντικές γενιές. Τι κινητοποιεί λοιπόν αυτούς τους ανθρώπους να επιδιώκουν συνέχεια την αύξηση του πλούτου τους, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που οι επιδιώξεις τους έχουν στους άλλους ανθρώπους; Η αύξηση του πλούτου πέραν των βιοποριστικών αναγκών, σχετίζεται αποκλειστικά με την επέκταση της κυριαρχίας και την εδραίωση της εξουσίας. Ο πλούτος αποτελεί ένα από τα μέσα με τα οποία επιβάλλεται και εδραιώνεται η εξουσία ενώ σπάνια αποτελεί αυτοσκοπό. Οι επιπτώσεις δε των ανταγωνισμών για κυριαρχία πάνω στους ασθενέστερους δεν αποτελούν μια παράπλευρη απώλεια αλλά αντίθετα είναι μέρος του αρχικού σκοπού.

4. Η οικονομική και πολιτική εξουσία
Η οικονομική εξουσία, από μόνη της, θα ήταν ανίσχυρη να επεκταθεί με τον τρόπο που πετυχαίνει την επέκτασή της όταν συνεργάζεται με την πολιτική εξουσία. Το ίδιο ισχύει και αντίστροφα. Το ίδιο ισχύει και με άλλες μορφές εξουσίας που συνεργάζονται με την οικονομική και πολιτική εξουσία όπως για παράδειγμα η εκκλησιαστική. Για κάθε συμμέτοχο στο ευρύτερο πλέγμα της εξουσίας το ζητούμενο δεν είναι απαραίτητα ο πλούτος αλλά κατά κύριο λόγο η ίδια η εξουσία. Η εξουσία όταν απελευθερώνεται από φραγμούς μπορεί να επιδείξει ένα αποτρόπαιο πρόσωπο. Όπως και κάποιοι άνθρωποι όταν απελευθερώνονται από φραγμούς μπορεί να αναπτύξουν απάνθρωπες συμπεριφορές, ειδικά όταν έχουν διδαχθεί πως ο μόνος τρόπος επιβίωσης είναι ο ανταγωνισμός και η επιβολή.

5. Από το ζώο στον άνθρωπο και αντίστροφα
Η χρήση και εξόντωση των ασθενέστερων αποτελεί ένα μέρος της επιβεβαίωσης της κυριαρχίας των δυνατών. Η αναλγησία στον ανταγωνιστικό κόσμο που διαμορφώνουμε διδάσκεται ως αυτονόητο χαρακτηριστικό της ζωικής "ανθρώπινης φύσης", όπως και η απανθρωπιά ανάγεται σε πλεονέκτημα. Ακυρώνοντας κάθε γνώση για την ανθρώπινη εξέλιξη που λέει ότι η ανθρώπινη φύση  ε ί ν α ι  ο πολιτισμός [εννοώντας την επιδίωξη της ειρήνης και της συνεργασίας], οι κυριαρχικές πολεμικές κοινωνίες επιμένουν να διδάσκουν πως οι καταστροφές που επιφέρουν στην ανθρωπότητα, η απαξίωση της ζωής και του πλανήτη, αποτελούν κάποιου είδους κορύφωσης της πολιτισμικής εξέλιξης της ανθρωπότητας.



6. Ο φασισμός, οι κυριαρχικές πολεμικές κοινωνίες και ο ανθρώπινος πολιτισμός
Ο φασισμός όπως τον γνωρίσαμε στον περασμένο αιώνα, και τον βιώνουμε ξανά σήμερα σε νηπιακή κατάσταση, είναι η αφτιασίδωτη έκφραση των επιδιώξεων των κυριαρχικών πολεμικών κοινωνιών από την πρώτη στιγμή που επινοήθηκε η υποταγή και χρήση άλλων ανθρώπων μέχρι σήμερα. Η αντιπαράθεση με τον φασισμό αποκτά ουσιαστικό νόημα όταν τίθεται στην βάση της αντιπαράθεσης του ανθρώπινου πολιτισμού με αυτούς που προσπαθούν να τον καταργήσουν. Η τοποθέτηση στο κατώτερο στάδιο της πολιτισμικής κλίμακας όσων με την βία, τον πλούτο και τα ψέματα προσπαθούν να κυριαρχούν και να επιβάλλονται πάνω σε συνανθρώπους τους, και η απονομιμοποίησή τους σε ηθικό επίπεδο, αποτελεί την αφετηρία για κάθε προσπάθεια επαναφοράς της ανθρώπινης εξέλιξης στο πλαίσιο του πολιτισμού. Προέχει έτσι να αναζητούμε και να διατυπώνουμε τα όρια μεταξύ πολιτισμού και απανθρωπιάς, ακυρώνοντας τα κριτήρια που θέτουν οι κυριαρχικές κοινωνίες από την εποχή του Ομήρου μέχρι σήμερα, και αντικαθιστώντας τα με κριτήρια που προάγουν την ειρήνη και την συνεργασία. Για να νικήσουμε τον φασισμό θα πρέπει εντέλει να αρνηθούμε την θεμελίωση των μελλούμελων Παρθενώνων πάνω στο αίμα Μηλίων. 

Fascism, dominant warring societies and human civilization
Fascism as we have acknowledged it during the 20th century, and we are experiencing it again in an embryonic state, is the pure expression of the pursuits of the dominant warring societies, ever since the submission and use of humans was invented.
Confrontation with fascism becomes meaningful when it is based on the confrontation of human civilization against those who try to abolish it. The ranking at the lowest level of the cultural evaluation of those who by violence, wealth and deception, try to dominant and impose their will upon others, and their moral invalidation, constitutes the start for any effort to reset human evolution towards human civilization.
We have to search for and state the limits between civilization and inhumanity by invalidating the criteria that are set by the dominant warring societies ever since the Homer era, replacing them by criteria that promote peace and cooperation. In order to win fascism we should finally refuse the foundation of the future Parthenons on the blood of the citizens of Melos.

* H Στάση του Νίκα στο βιβλίο Ιστορίας της Ε' Δημοτικού αναφέρεται υπό τον τίτλο «Οι Δήμοι αναστατώνουν την πρωτεύουσα». Σε αυτό το κεφάλαιο η επιλογή του εξεγερμένου λαού να ορίσει νέο ηγέτη σχολιάζεται λίγο-πολύ ως ανήκουστη συμπεριφορά:
«Οι στασιαστές αντί να πειθαρχήσουν, "επιστράτευσαν" έναν αξιωματούχο του παλατιού, τον Υπάτιο, τον μετέφεραν στον ιππόδρομο και τον ανακήρυξαν αυτοκράτορα!»
Το μάθημα καταλήγει με την διαπίστωση ότι τελικά «κανείς δεν νίκησε» αφού «και το γόητρο του αυτοκράτορα πληγώθηκε βαριά.» 
Και όλοι έχουμε εμπεδώσει, ή οφείλουμε να εμπεδώσουμε, πως το γόητρο ενός αυτοκράτορα είναι πάνω κάτω ισοδύναμο με 30 χιλιάδες δολοφονημένους, την κατάργηση της ανεξιθρησκείας, την απαγόρευση της διδασκαλίας της φιλοσοφίας, μαζί και με μερικά ακόμα επουσιώδη που κατά καιρούς απαιτούν ορισμένοι «απείθαρχοι».

20131211

Για την κοινωνική νομοτέλεια / Δημήτρης Πατέλης

Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση

http://www.startupgreece.gov.gr/el/content/%CE%B4


Πόσες κατηγορίες Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων υπάρχουν;

Ανάλογα με τον ειδικότερο σκοπό που εξυπηρετούν, οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις διακρίνονται σε 3 κατηγορίες:
  1. Ένταξης: Αποσκοπούν στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού (ΑμεΑ, εξαρτημένοι, απεξαρτημένοι, οροθετικοί, φυλακισμένοι, αποφυλακισμένοι, ανήλικοι παραβάτες). Σε μια Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης, 40% κατ’ ελάχιστον των εργαζομένων θα πρέπει να ανήκει υποχρεωτικά στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
  2. Κοινωνικής Φροντίδας: Αποσκοπούν στην παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών κοινωνικού – προνοιακού χαρακτήρα που απευθύνονται σε ομάδες πληθυσμού όπως ηλικιωμένοι, βρέφη, παιδιά, ΑμεΑ και άτομα με χρόνιες παθήσεις.
  3. Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού: Αποσκοπούν στην προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος, στην απασχόληση, στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης. Ενδεικτικά, μπορούν να δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως ο πολιτισμός, το περιβάλλον, η οικολογία, η εκπαίδευση, οι παροχές κοινής ωφέλειας, η αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, η διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.α.

20131208

Η αποπληρωμή / Ουίνστον Τσώρτσιλ

Αφού έχουμε πληρώσει στη Ρωσία το τίμημα για να έχουμε ελευθερία δράσεως στην Ελλάδα, δεν πρέπει να διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε βρετανικές δυνάμεις για να υποστηρίξουμε την βασιλική ελληνική κυβέρνηση Παπανδρέου.
...
Περιμένω ανοιχτή σύγκρουση με το ΕΑΜ και δεν πρέπει να τη φοβόμαστε, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουμε επιλέξει προσεκτικά το έδαφος.

Ουίνστον Τσώρτσιλ προς τον Ρόμπερτ Άντονι Ίντεν
1944.11.07

Πηγή: http://www.efsyn.gr/?p=157291

Η εκκαθάριση / Σπύρος Μαρκεζίνης



Ευτυχώς, βοηθούσης της σθεναράς στάσεως του Στρατηγού Σκόμπι και της αδιαλλαξίας των κομμουνιστών, εσταμάτησεν ο κατήφορος εις τον οποίον εφερόμεθα κατόπιν των συνεχών υποχωρήσεων του κ. Πρωθυπουργού και εισήλθομεν εις περίοδον εκκαθαρίσεως.
...
Αι γραμμαί αυταί γράφονται εις την πνιγηράν ατμόσφαιραν της ενάρξεως του εμφυλίου πολέμου. Και όμως ο κόσμος είναι ήρεμος και ευτυχής, διότι διαισθάνεται ότι αυτό είναι η αρχή του τέλους των δεινών του. Και καθ' ημέραν αποβλέπει περισσότερον προς Υμάς ως τον Λυτρωτήν.

Επιστολή του Σπύρου Μαρκεζίνη προς τον Βασιλιά.
1944.12.03

Πηγή: http://www.efsyn.gr/?p=157291
Φωτογραφία: Dmitri Kessel, 1944.12.03, από την ελληνική έκδοση "Ελλάδα 1944" εκδόσεις Άμμος, 1997.

20131121

Ο θεός σώζει τον τσάρο

Bloody Sunday. Shooting workers near the Winter Palace January 9, 1905. Ivan Vladimirov. Πηγή: http://www.wikipaintings.org/en/ivan-vladimirov/bloody-sunday-shooting-workers-near-the-winter-palace-january-9-1905-1


Οι διαδηλωτές συν γυναιξί και τέκνοις προχώρησαν προς τα Χειμερινά Ανάκτορα, κρατώντας θρησκευτικά λάβαρα και τραγουδώντας εκκλησιαστικούς και πατριωτικούς ύμνους, όπως «Ο Θεός σώζοι τον Τσάρο». Είχαν την πεποίθηση ότι θα έβλεπαν τον αγαπημένο τους αφέντη για να του θέσουν τα αιτήματά τους και αυτός ως «καλός πατερούλης» θα έδινε τις αναγκαίες λύσεις. Πηγή: http://www.sansimera.gr/articles/468#ixzz2lH3UfT6d


«Εμείς οι εργάτες της Αγίας Πετρούπολης,οι γυναίκες μας, τα παιδιά μας, οι γονείς μας, γέροντες χωρίς έσοδα, ήρθαμε Τσάρε σε Σένα για να ζητήσουμε δικαιοσύνη και προστασία.

Έχουμε καταντήσει ζητιάνοι. Κατατυραννιόμαστε, συντριμμένοι κάτω από το βάρος μιας εξουθενωτικής εργασίας, φορτωμένοι προσβολές και βρισιές. Δεν θεωρούμαστε ανθρώπινα πλάσματα αλλά μας μεταχειρίζονται σα σκλάβους που οφείλουν να υπομένουν βουβά τη θλιβερή τους μοίρα. Τα ανεχτήκαμε καρτερικά όλα αυτά. Να όμως που τώρα μας γκρεμίζουν στα κατάβαθα της αβύσσου όπου μονάχα η αυθαιρεσία και η άγνοια θα μας απομείνουν. Μας πνίγουν κάτω από το βάρος του δεσποτισμού και μιας μεταχείρισης αντίθετης σε κάθε ανθρώπινο νόμο.

Οι δυνάμεις μας δεν αντέχουν άλλο, Τσάρε! Έφτασε η αποφασιστική στιγμή όπου αληθινά είναι καλύτερος ο θάνατος από την παράταση των ανυπόφορων βασάνων μας. Να και γιατί σταματήσαμε την εργασία και πληροφορήσαμε τ’ αφεντικά μας πως δεν θα την αναλάβουμε προτού υπογράψουν τα δίκαια αιτήματά μας.

Τους ζητήσαμε πολύ λίγα πράγματα, κι όμως, χωρίς αυτά τα λίγα η ζωή μας δεν είναι ζωή, είναι κόλαση, αιώνιο μαρτύριο. Η πρώτη μας παράκληση ζητούσε από τ’ αφεντικά μας να λάβουν υπόψη τους τις ανάγκες μας σε συμφωνία μαζί μας. Και αρνήθηκαν! Ακόμα και το δικαίωμα να συζητήσουμε τις ανάγκες μας αμφισβητήθηκε με το πρόσχημα πως ο νόμος δε μας αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα.

Το αίτημα μας για οκτάωρη ημερήσια εργασία απορρίφθηκε σαν παράνομο. Ζητήσαμε κατόπιν τον καθορισμό, ύστερα από συνεννόηση μαζί μας, των ημερομισθίων μας, τη διαιτησία σε περίπτωση παρεξηγήσεων ανάμεσα σε εμάς και την εσωτερική διοίκηση του εργοστασίου, την αύξηση σε ένα ρούβλι την ημέρα των ημερομισθίων των ανειδίκευτών εργατών, αντρών και γυναικών, την κατάργηση της υπερωρίας, την επισκευή των εργαστηρίων έτσι ώστε η εργασία να μην προκαλεί θανάτους από ρεύματα αέρα, βροχή και χιόνι... Ζητήσαμε ακόμα περισσότερες φροντίδες για εκείνους που αρρωσταίνουν και επίσης οι προσταγές που μας δίνουν να μην συνοδεύονται από βρισιές.

Όλα αυτά τα αιτήματα απορρίφθηκαν σαν αντίθετα με το νόμο. Και μάλιστα το γεγονός ότι τα διατυπώσαμε ερμηνεύτηκε σαν έγκλημα. Η επιθυμία να βελτιώσουμε την κατάστασή μας θεωρήθηκε από τα αφεντικά μας ως αυθάδεια απέναντί τους.

Αυτοκράτορα! Μαζευτήκαμε εδώ πάνω από 300.000 άνθρωποι. Κι όμως όλοι εμείς δεν είμαστε παρά φαινομενικά μονάχα άνθρωποι. Γιατί στην πραγματικότητα δεν έχουμε κανένα ανθρώπινο δικαίωμα. Μας απαγορεύεται να μιλάμε, να σκεφτόμαστε να συγκεντρωνόμαστε για να συζητάμε τις ανάγκες μας, να παίρνουμε μέτρα για να βελτιώσουμε την κατάστασή μας.

Όποιος από εμάς τολμήσει να υψώσει τη φωνή υπέρ της εργατικής τάξης ρίχνεται στη φυλακή ή εξορίζεται. Το να έχει κανένας καλή καρδιά, ευαίσθητη ψυχή θεωρείται έγκλημα. Το να δείχνει αδερφικά αισθήματα σε έναν δυστυχισμένο, έναν παρατημένο, ένα θύμα, έναν βασανισμένο, είναι αποτρόπαιο έγκλημα.

Τσάρε! Συμβιβάζεται αυτό με τις εντολές του Θεού ελέω του οποίου βασιλεύεις; Με τέτοιους νόμους αξίζει να ζει κανείς; Δεν θα ήταν προτιμότερο για όλους μας, τους Ρώσους εργάτες, να πεθαίναμε, αφήνοντας τους κεφαλαιούχους και τους ανώτερους υπαλλήλους να ζουν μοναχοί τους και να απολαμβάνουν τη ζωή;

Αυτό είναι το μέλλον που μας περιμένει Κύριε. Και για αυτόν το λόγο μαζευτήκαμε μπροστά στα τείχη του ανακτόρου Σου. Ελπίζουμε να βρούμε, περιμένουμε εδώ να βρούμε την τελευταία σανίδα σωτηρίας. Μην αρνηθείς να βοηθήσεις το λαό Σου να βγει από το βάραθρο των εκτός νόμου, όπου δεν υπάρχει παρά αθλιότητα και άγνοια. Δώσ’ του μια ευκαιρία, ένα μέσο να εκπληρώσει τον αληθινό του προορισμό. Λευτέρωσέ τον από την ανυπόφορη καταπίεση του γραφειοκράτη. Γκρέμισε το τείχος που Σε χωρίζει από αυτόν και κάλεσε τον να κυβερνήσει από κοινού τη χώρα μαζί Σου.

Είσαι σταλμένος εδώ κάτω για να οδηγήσεις τον λαό στην ευτυχία. Οι υπάλληλοι σου όμως, κομμάτι με κομμάτι, μας αρπάζουν την ευτυχία και δεν προορίζουν για μας τίποτα άλλο από τον πόνο και την ταπείνωση.

Εξέτασε τα αιτήματά μας με προσοχή και χωρίς οργή. Διατυπώθηκαν όχι για κακό, αλλά για το καλό, το δικό μας καλό, Κύριε, όσο και για το δικό Σου. Δε μιλάει η αυθάδεια αλλά η συνείδηση της γενικής αναγκαιότητας που είναι το να τελειώνουμε με την τωρινή ανυπόφορη κατάσταση πραγμάτων.

Η Ρωσία είναι πολύ μεγάλη, οι ανάγκες της πολλαπλότατες για να μπορεί να τη διευθύνει μια κυβέρνηση από γραφειοκράτες και μόνο. Είναι απόλυτα αναγκαίο να συμμετέχει ο λαός γιατί μόνο αυτός γνωρίζει τις ανάγκες του.

Μην αρνηθείς λοιπόν βοήθεια στο λαό Σου. Δώσε, χωρίς αργοπορία, στους αντιπροσώπους όλων των τάξεων της χώρας την προσταγή να συγκεντρωθούν. Να αντιπροσωπεύονται κεφαλαιούχοι και εργάτες. Να διαλέξουν και οι ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ιερείς, οι γιατροί και οι καθηγητές τους εκπροσώπους τους. Να είναι όλοι ελεύθεροι να εκλέξουν όποιον τους αρέσει. Για αυτό επέτρεψε τη διαδικασία για εκλογές μιας Συντακτικής Συνέλευσης κάτω από το καθεστώς καθολικής ψηφοφορίας.

Αυτό είναι το κύριο αίτημά μας, κι από αυτό εξαρτώνται όλα. Θα ήταν το καλύτερο, το μοναδικό αληθινό βάλσαμο για τις ανοικτές πληγές μας. Αν δεν το απλώσουμε πάνω τους θα μείνουν χαίνουσες και θα φέρουν το θάνατο μας.

Δεν υπάρχει πανάκεια για όλα τα βάσανά. Χρειάζονται πολλά φάρμακα. Θα τα απαριθμήσουμε αμέσως τώρα. Σου ανοίγουμε την καρδιά μας Κύριε μιλώντας Σου ειλικρινά όπως σε πατέρα.

Τα ακόλουθα μέτρα είναι απαραίτητα:
  1. Η ελευθερία και το απαραβίαστο του προσώπου, ελευθερία του λόγου, Τύπου, συνεταιρισμού και συνείδησης για θρησκεία, χωρισμός Εκκλησίας και Κράτους 
  2. Γενική υποχρεωτική εκπαίδευση με έξοδα του Κράτους 
  3. Ευθύνη των υπουργών απέναντι στο έθνος, εγγύηση για τη νομιμότητα των διοικητικών μεθόδων 
  4. Ισότητα όλων ανεξαίρετα των ατόμων απέναντι στο νόμο 
  5. Άμεση απελευθέρωση όσων έχουν υποφέρει για τις πεποιθήσεις τους 
  6. Κατάργηση έμμεσων φόρων. Επιβολή άμεσου και προοδευτικού φόρου εισοδήματος 
  7. Ακύρωση των οφειλών για την εξαγορά γαιών 
  8. Φτηνή πίστωση 
  9. Βαθμιαία παράδοση της γης στο λαό 
  10. Προστασία με νόμο της εργασίας 
  11. Ελευθερία των εργατικών ενώσεων που έχουν συσταθεί με σκοπό τη συνεργασία και για τη διευθέτηση των επαγγελματικών ζητημάτων 
  12. Ημέρα εργασίας οκτώ ωρών και περιορισμό υπερωριών 
  13. Ελευθερία αγώνα ανάμεσα σε εργασία και κεφάλαιο 
  14. Συμμετοχή αντιπροσώπων των εργατικών τάξεων στην επεξεργασία νόμου σχετικού με τις ασφαλίσεις του Κράτους για τους εργάτες 
  15. Κανονικό ημερομίσθιο 
Ορίστε Κύριε οι κυριότερες ανάγκες μας. Πρόσταξε να ικανοποιηθούν. Ορκίσου μας ότι θα γίνει, και θα κάνεις τη Ρωσία ευτυχισμένη και δοξασμένη και το όνομά Σου θα γραφτεί για πάντα στις καρδιές μας και στις καρδιές των παιδιών μας και των παιδιών των παιδιών μας.

Αλλά αν δεν μας δόσεις την υπόσχεσή Σου, αν δεν δεχτείς την αίτησή μας είμαστε αποφασισμένοι να πεθάνουμε εδώ σε αυτόν το χώρο μπροστά στο ανάκτορό Σου, γιατί δεν έχουμε πουθενά αλλού να πάμε, ούτε και κανένα λόγο να πάμε αλλού. Για μας δύο μονάχα δρόμοι υπάρχουν: Ο ένας οδηγεί στην ελευθερία και την ευτυχία, ο άλλος στον τάφο. Δείξε μας τον έναν από τους δρόμους αυτούς Τσάρε και θα τον ακολουθήσουμε έστω και αν μας οδηγήσει στο θάνατο. Ας γίνουν οι ζωές μας ολοκαύτωμα για την ετοιμοθάνατη Ρωσία: Δεν θα λυπηθούμε τη θυσία. Τις προσφέρουμε με χαρά»

20131031

Οι δύο επιλογές

«Όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε ένα πλήθος είναι πιο πιθανό να κάνουν πράγματα που ποτέ δεν θα έκαναν ως μονάδα. Κάποιος έπρεπε να βγει από την αγέλη και να πει: Αυτό δεν είναι σωστό»

http://tvxs.gr/news/taksidia-sto-xrono/i-efibi-poy-esose-ton-antra-me-tatoyaz-ton-ss

Ποίημα / Μίμης Φωτόπουλος

Αδελφέ μου άγνωστε,
που κάποιο πρωινό
πικρό, μουντό, βροντερό
καρφώθηκαν τα μάτια μου
μ’αγωνία πάνω στ’ άσπρο πτώμα σου
στο πεταμένο πτώμα σου
στην οδόν Αθηνάς
Κι είδα γύρω σου
λυωμένα τα όνειρά σου
μαδημένες τις ελπίδες σου,
άνθρωπέ μου πονεμένε
άγνωστη παρέα μου
στην απέραντη γή μας
Συγχώρεσέ με
που δε στάθηκα ώρες ατέλειωτες
να σε κυττάζω με συμπόνοια,
να κλάψω για το χαμό σου
πάνω στο πτώμα σου
να προσευχηθώ.
Πεινούσα πολύ
κι είχα πάρει του δρόμους
με παγωμένα πόδια
με παγωμένη σκέψη
και γυρόφερνα την αγωνία μου
στα σκουπίδια.
Κάθε τόσο
χτυπούσαν την πόρτα μου
οι χαφιέδες του θανάτου
φορώντας τον μαύρο μανδύα
των πένθιμων νυχτιών του Γενάρη.
Αυτοί είχαν βάλει
τ’ άστρα στην τσέπη τους
και μέσ’ στη σκέπη τους
είχαν κλειδώσει τον ήλιο.
Κι εμείς είχαμε μείνει στο σκοτάδι
με συντροφιά
τα καρφιά του γεροχειμώνα.
Σαν παντιέρα συνδικάτου
που αργοκινιέται
σε πένθιμη παρέλαση
έγερνε η καρδιά μας
στο ρημαγμένο ιστό
του κορμιού μας.
Η κόλαση που είχε υφάνει
η αράχνη των ψευτοχριστιανών
στα σκουριασμένα μυαλά
απίθανων καλόγερων
είχε ζωντανέψει
όπως οι ψείρες
στα λερά ρούχα
των φτωχών…
 
Από τότε
πέθαναν τόσα χρόνια!
Χορτάσαμε από παλαμάκια
από αγύρτες κι από ήρωες
από “ζήτω” κι από “ελευθερία”
Και πολλές φορές
στα πένθιμα φθινοπωρινά
απογεύματα,
στις πληχτικές καλοκαιριάτικες
νυχτιές
ζωντενεύει μπροστά μου
η κέρινη μορφή σου
αδελφέ μου άγνωστε.
Συγχώρεσέ με
που δε στάθηκα ώρες ατελείωτες
να σε κυττάζω με συμπόνια
να κλάψω στο πτώμα σου
να προσευχηθώ.


Από την έκδοση του 1960: http://issuu.com/tvxorissinora/docs/m-fotopulos-imitonia-bulukia-24gram/53?e=2936379/5443967

"... Το παρακάτω ποίημα μάλιστα, δημοσιεύθηκε στην πρώτη του ποιητική συλλογή, πρώτο-πρώτο, μα συνοδεύτηκε από μία ατυχία. Η δημοσίευση της συλλογής έγινε ακριβώς την 28η Οκτωβρίου του 1940. Και μπορεί να μην είχε καμία τύχη, μέσα στην ατυχία της χώρας που μπήκε σε μια μακρά πολεμική περίοδο, αλλά σήμερα έχουμε την τύχη να δούμε από τα μάτια του Μίμη Φωτόπουλου το “κοινωνικό έργο” του Μεταξά, καθώς και την κατάσταση υπό την οποία η χώρα μπήκε στον πόλεμο. ..."
Πηγή: http://tvxs.gr/news/blogarontas/adelfe-moy-mimi-fotopoyle

20131030

Ένας ειρηνικός κόσμος στον οποίο οι άνθρωποι θα ζούνε με αξιοπρέπεια [b.viii]

Αυτή η απλή διατύπωση όταν τοποθετείται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα, στην σκέψη αρκετών μοιάζει με τον ορισμό της αφέλειας. Αυτό ακριβώς είναι το πρόταγμα για την προοδευτικότητα: η μετατροπή μιας καλοσυνάτης ελπίδας, μιας αφελούς ουτοπίας όπως απλά χαρακτηρίζεται, σε αυτονόητο στόχο όλο και περισσότερων ανθρώπων οι οποίοι καθημερινά θα εργάζονται, προσωπικά και συλλογικά, για την επίτευξή του.

H προοδευτικότητα έχει αυτή την στιγμή την δυνατότητα να συγκεντρώσει την ιστορική εμπειρία χιλιάδων ετών, μαζί και την εμπειρία εκατοντάδων κοινωνικών κινημάτων που προσπάθησαν να ισορροπήσουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την επιθυμία για ειρήνη απέναντι σε έναν κόσμο που εκούσια δημιουργεί ολοένα και περισσότερο γιγαντούμενες και επιταχυνόμενες αντιφάσεις.


Όλα αυτά τα χρόνια κάθε επινόηση, κάθε εφεύρεση ή θυσία που προέρχεται ακόμα και από τους πιο ανιδιοτελείς ανθρώπους, καταλήγει στα χέρια αυτών που με μανία και χωρίς κανέναν ηθικό ενδοιασμό θα προσπαθήσουν να την αξιοποιήσουν για την κατοχύρωση της ιδιωτικής ευζωίας τους και την ισχυροποίηση της κυριαρχίας τους πάνω σε άλλους ανθρώπους. Το ίδιο και οι κόποι, η χειρωνακτική εργασία, οι πρώτες ύλες και ό,τι μπορεί να βρίσκεται στα χέρια αδυνάτων αρπάζεται είτε με την βίαιη, είτε με την αναγκαστική υποδούλωση. Μετά από 10.000 χιλιάδες χρόνια αυτό που σήμερα έχει αλλάξει είναι πως, στο πρόσωπο των αιμοσταγών αρπακτικών βλέπουμε πλέον την Νόμιμη Τάξη, τους εκπροσώπους των Θείων Εντολών, τις Διεθνείς Συνθήκες, τα Σώματα Ασφαλείας κ.ο.κ., ενώ έχουμε ξεχάσει στα βάθη της ιστορίας την αυτονόητη ακέραιη υπόσταση του κάθε ανθρώπου.

Η κινητοποίηση γύρω από την σύνταξη ενός Μανιφέστου της Προοδευτικότητας είναι σαν να φοράμε τα υποδήματά μας για να κάνουμε το πρώτο βήμα. Η θεωρία, η πράξη, ο χρόνος, ο τόπος, η σύνθεση, ο τρόπος, αποτελούν ερωτήματα που αν δεν ενταχθούν και δεν απαντηθούν μέσα σε ένα ενιαίο πλαίσιο σκέψης και επιδιώξεων θα αφήνουν τα κινήματα να χάνονται σαν τα φύλλα των φυλλοβόλων δέντρων το Φθινόπωρο.

Η σημασία της επιλογής και η καλοσυνάτη ελπίδα [b.vii]

Και οι δύο τρόποι κοινωνικής οργάνωσης που αναφέρθηκαν πιο πριν, αυτός της ιεραρχικής δομής με τον αυστηρό καταμερισμό ειδικοτήτων και δικαιωμάτων, και αυτός της συνεργατικότητας μέσα από την ισοτιμία, δεν είναι πρωτοφανείς στον ζωικό κόσμο και ειδικά στις ανθρώπινες κοινότητες.

Η παρουσία του αρχηγού και του μάγου στις προ-πλεονάσματος κοινωνίες είναι χρηστική και η θέση τους, σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και η φυσική παρουσία τους, μέσα στην κοινότητα επισφαλής. H θέση τους μέσα στην κοινότητα δεν υποδηλώνει κάποια αποδοχή ανωτερότητάς τους από μέρους των υπολοίπων, ενώ αντίθετα υποδηλώνει την αξιοποίηση των όποιων ικανοτήτων τους από το σύνολο της κοινότητας μέσα στην οποία όλοι εξακολουθούν να παραμένουν ισότιμοι προσφέροντας το κατά δύναμη.

Από την άλλη, ο μεγάλος κύκλος που ξεκίνησε με την αρπαγή του πλεονάσματος και αργότερα με την ολοκληρωτική υποταγή ανθρώπων από ανθρώπους δημιούργησε κατά καιρούς συνθήκες ακραίων ανισοτήτων και αποστέρησε από δισεκατομμύρια ανθρώπους την ακεραιότητα που προσδίδουμε εξ ορισμού στην έννοια Άνθρωπος. Φανέρωσε σε κάποιες στιγμές ακόμα και την πιθανότητα η ανθρωπότητα να εξελιχθεί σε δύο διαφορετικά είδη ανθρώπων εξαρτώμενων μεταξύ τους με την σχέση κυρίαρχων και υποταγμένων.

Η ανθρωπότητα μέσα από την πορεία χιλιάδων χρόνων και διαθέτοντας πλέον τρομακτικά εργαλεία ολοκληρωτικής επιβολής μπορεί να μεταμορφωθεί σε έναν κόσμο που οποιοσδήποτε θα κατονόμαζε ως απόλυτα απάνθρωπο. Οποιοσδήποτε εκτός από τον Καταστροφικό Άνθρωπο ο οποίος βλέποντας τις επιπτώσεις της δύναμής του στους αδύναμους ικανοποιείται και προσπαθεί να αυξήσει περισσότερο τόσο την δύναμή του όσο και τις επιπτώσεις της.

Όσοι πιστεύουν στις νομοτέλειες θα ήταν καλό να εγκαταλείψουν τα αισιόδοξα σενάρια που οδηγούν αναπόφευκτα τον κόσμο προς το καλύτερο και να διακρίνουν ότι οι νομοτέλειες μπορούν να επιφέρουν ζοφερές συνέπειες και να ποδοπατήσουν κάθε καλοσυνάτη ελπίδα.

Η καλοσυνάτη ελπίδα μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο ως επιλογή των ανθρώπων, ως προϊόν του στοχασμού και των ενεργειών των ανθρώπων που είναι αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν σε καμμιά νομοτέλεια να επιβληθεί καθορίζοντας το μέλλον τους. Καμμία καλοσυνάτη ελπίδα δεν έχει ελπίδα να επιβεβαιωθεί εάν δεν υπάρξουν άνθρωποι που θα την ανάγουν σε χειροπιαστό στόχο αλλά και, πιο πολύ, σε καθημερινό τρόπο.

Η επιδίωξη επιβεβαίωσης της καλοσυνάτης ελπίδας είναι το πρόταγμα της προοδευτικότητας. Αυτή δε η καλοσυνάτη ελπίδα και πρόταγμα της προοδευτικότητας, όπως αντηχεί από τα βάθη των αιώνων, είναι μία: ένας ειρηνικός κόσμος στον οποίο οι άνθρωποι θα ζούνε με αξιοπρέπεια.

20131025

Ιθύνων νους

Ποιος μικρόμυαλος ιθύνων νους  φαντάστηκε ότι ο στοχασμός οποιουδήποτε ανθρώπου μπορεί να χωρέσει σε ένα διαφημιστικό μήνυμα;

Ποιος φαντάστηκε ότι σπουδαίοι ποιητές μπορούν να γίνουν καρικατούρες στα χέρια διαφημιστών και εμπόρων του χρήματος και της εξουσίας;

Ποιος υπέθεσε ότι με μια τέτοια χυδαιότητα η όποια εξουσία θα φανεί στα μάτια μας πιο στοχαστική, πιο σοφή ή πιο ανθρώπινη;

Άνθρωποι της εξουσίας και του χρήματος, μην καταπιάνεστε με τους στοχαστές, μην εισβάλετε σε μέρη που δεν θα κατακτήσετε ποτέ, γιατί είναι τόση η αθλιότητά σας που μπορεί να αφήσει σημάδια ακόμα και πάνω στο γαλάζιο του ουρανού.




Ο Συμπάσχων Άνθρωπος εναντίον του Καταστροφικού Ανθρώπου [b.vi]

Είναι προφανές, ίσως μάλιστα πρόκειται για το μόνο πράγμα για το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί νομοτέλεια: μπροστά μας μοιάζει οι δρόμοι να έχουν περιοριστεί σε μόνο δύο. Όσο όμως και αν αυτοί οι δύο δρόμοι εμφανίζονται μπροστά μας ως ένα αποτέλεσμα νομοτελειακό, η κατεύθυνση που τελικά θα ακολουθήσουμε παραμένει άγνωστη.

Ο δρόμος της κυριαρχικότητας ως νομοτέλεια
Αν υποθέσουμε ότι η ανθρωπότητα έχει ως μόνη δυνατότητα να εξελίσσεται μέσα από διαδεχόμενες νομοτέλειες, χωρίς να έχει επί της ουσίας την δυνατότητα να επιλέγει, τότε θα είναι καλό να προετοιμαστούμε για την στιγμή που ο κόσμος θα παραδοθεί από τον  Κυριαρχικό  Άνθρωπο στον Καταστροφικό Άνθρωπο. Γιατί αφού επί χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι εκπαιδεύονται μέσα σε έναν τρόπο κοινωνικής οργάνωσης θεμελιωμένο στην σχέση της κυριαρχίας με την υποταγή και ενώ έχουν εγκαταλλείψει κατά το μακρινό παρελθόν την κοινωνική οργάνωση που βασίζεται στην ισοτιμία, είναι μάλλον πιο πιθανό να συνεχίσουν να εξελίσσουν τον υφιστάμενο τρόπο παρά να γυρίσουν σε έναν παρελθοντικό. Ειδικά την στιγμή που οι ίδιες δυνάμεις που ανέτρεψαν την ισοτιμία και εγκαθίδρυσαν την κυριαρχικότητα όχι μόνο συνεχίζουν να υπάρχουν αλλά αποκτούν όλο και περισσότερα εφόδια σε όλα τα επίπεδα επιβολής και κυριαρχίας τους.

Ο δρόμος της ισοτιμίας ως επιλογή
Αν, από την άλλη, υποθέσουμε ότι η ανθρωπότητα διαθέτει την ικανότητα να καθορίζει την πορεία της και μέσα από συνειδητές επιλογές της, τότε οι κόποι πολλών ανθρώπων οι οποίοι δρουν συλλογικά, ή και μεμονωμένα αλλά επιδρώντας στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ίσως ανοίξουν τον δρόμο μέσα από τον οποίο κάποια στιγμή ο Κυριαρχικός Άνθρωπος θα γίνει παρελθόν και η πιθανότητα του Καταστροφικού Ανθρώπου ένας μακρινός εφιάλτης.

Ο Καταστροφικός Άνθρωπος
Τον έχουμε γνωρίσει. Έχει πολλά πρόσωπα αλλά η περιγραφή του μπορεί να περιοριστεί σε λίγες λέξεις: ο άνθρωπος που αρέσκεται να αισθάνεται ανώτερος των άλλων ανθρώπων και να επιβεβαιώνει αυτήν την ανωτερότητα διαφημίζοντας την κυριαρχία του, η οποία -ιδανικά για αυτόν- μπορεί να επεκτείνεται χωρίς όρια. 
Σχεδόν πίσω από κάθε μεγάλη συμφορά των ανθρώπων βρίσκονται ακραίες εκδοχές τέτοιων προσώπων. Μπορεί να παρουσιάζονται ως αυτοί που ονομάζουμε Μεγάλοι Άνδρες ή ως οι πιο ποταποί των ανθρώπων. Σε όποια εκδοχή και αν τους συναντάμε όμως, η ανθρώπινη επινοητικότητά τους εξαντλείται στον ανταγωνισμό και στις προσπάθειές τους να κυριαρχήσουν.
Ο Καταστροφικός Άνθρωπος θρέφεται από το πάθος του για κυριαρχία και, εάν επιβάλλει την θέλησή του, σε βάθος χρόνου μπορεί να επιφέρει την εξέλιξη των ανθρώπων σε δύο διαφορετικά αλληλοεξαρτώμενα βιολογικά είδη: των κυρίαρχων και των υποταγμένων. Ακόμα όμως και ένα τέτοιο αποκρουστικό σενάριο είναι υπεραισιόδοξο μπροστά στην τεκμηριωμένη γνώση μας πως σε όσα κλειστά συστήματα οι κοινωνίες αφέθηκαν στην μανία του Καταστροφικού Ανθρώπου, ο ανθρώπινος πολιτισμός κατέρρευσε και οι άνθρωποι βυθίστηκαν σε μια αγριότητα που δεν όμοιά της δεν έχουμε συναντήσει στην φύση.

Ο Συμπάσχων Άνθρωπος
Κι αυτόν τον έχουμε γνωρίσει, κι αυτός έχει πολλά πρόσωπα. Μια σύντομη περιγραφή θα μπορούσε να είναι: ο άνθρωπος που συναισθάνεται την ομοιότητά του με τους άλλους ανθρώπους και προσπαθεί να διερευνά και να διαπραγματεύεται τα όρια μεταξύ του ίδιου και των υπολοίπων.
Το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου πολιτισμού, αυτό που αδιάλειπτα μέσα στον χρόνο βρίσκεται πίσω από τα επιδεικτικά και μεγαλεπίβολα έργα, χτίστηκε από τέτοιους ανθρώπους οι οποίοι σε κάθε εποχή και σε κάθε κοινότητα μοιράστηκαν τις γνώσεις και τις προσπάθειες για έναν καλύτερο κόσμο.

Ο Συμπάσχων Άνθρωπος θρέφεται από την αστείρευτη, δημιουργική και ανυπότακτη δύναμη της συναισθηματικής νοημοσύνης του.

20131024

Η φωνή / Αρίστος Δοξιάδης

Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα / ΟΗΕ 1948

http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=grk


ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1948
ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Επειδή η αναγνώριση της αξιοπρέπειας, που είναι σύμφυτη σε όλα τα μέλη της ανθρώπινης οικογένειας, καθώς και των ίσων και αναπαλλοτρίωτων δικαιωμάτων τους αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο.

Επειδή η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε πράξεις βαρβαρότητας, που εξεγείρουν την ανθρώπινη συνείδηση, και η προοπτική ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι θα είναι ελεύθεροι να μιλούν και να πιστεύουν, λυτρωμένοι από τον τρόμο και την αθλιότητα, έχει διακηρυχθεί ως η πιο υψηλή επιδίωξη του ανθρώπου.

Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα από ένα καθεστώς δικαίου, ώστε ο άνθρωπος να μην αναγκάζεται να προσφεύγει, ως έσχατο καταφύγιο, στην εξέγερση κατά της τυραννίας και της καταπίεσης.

Επειδή έχει ουσιαστική σημασία να ενθαρρύνεται η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στα έθνη.

Επειδή, με τον καταστατικό Χάρτη, οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών διακήρυξαν και πάλι την πίστη τους στα θεμελιακά δικαιώματα του ανθρώπου, στην αξιοπρέπεια και την αξία της ανθρώπινης προσωπικότητας, στην ισότητα δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών, και διακήρυξαν πως είναι αποφασισμένοι να συντελέσουν στην κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής στα πλαίσια μιας ευρύτερης ελευθερίας.

Επειδή τα κράτη μέλη ανέλαβαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν, σε συνεργασία με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, τον αποτελεσματικό σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιακών ελευθεριών σε όλο τον κόσμο.

Επειδή η ταυτότητα αντιλήψεων ως προς τα δικαιώματα και τις ελευθερίες αυτές έχει εξαιρετική σημασία για να εκπληρωθεί πέρα ως πέρα αυτή η υποχρέωση,

Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Διακηρύσσει ότι η παρούσα Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί το κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και όλα τα έθνη, έτσι ώστε κάθε άτομο και κάθε όργανο της κοινωνίας, με τη Διακήρυξη αυτή διαρκώς στη σκέψη, να καταβάλλει, με τη διδασκαλία και την παιδεία, κάθε προσπάθεια για να αναπτυχθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών, και να εξασφαλιστεί προοδευτικά, με εσωτερικά και διεθνή μέσα, η παγκόσμια και αποτελεσματική εφαρμογή τους, τόσο ανάμεσα στους λαούς των ίδιων των κρατών μελών όσο και ανάμεσα στους πληθυσμούς χωρών που βρίσκονται στη δικαιοδοσία τους.


ΑΡΘΡΟ 1

'Ολοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.


ΑΡΘΡΟ 2

Κάθε άνθρωπος δικαιούται να επικαλείται όλα τα δικαιώματα και όλες τις ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη, χωρίς καμία απολύτως διάκριση, ειδικότερα ως προς τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τις θρησκείες, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση.

Δεν θα μπορεί ακόμα να γίνεται καμία διάκριση εξαιτίας του πολιτικού, νομικού ή διεθνούς καθεστώτος της χώρας από την οποία προέρχεται κανείς, είτε πρόκειται για χώρα ή εδαφική περιοχή ανεξάρτητη, υπό κηδεμονία ή υπεξουσία, ή που βρίσκεται υπό οποιονδήποτε άλλον περιορισμό κυριαρχίας.


ΑΡΘΡΟ 3
Κάθε άτομο έχει δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την προσωπική του ασφάλεια.


ΑΡΘΡΟ 4
Κανείς δεν επιτρέπεται να ζει υπό καθεστώς δουλείας, ολικής ή μερικής. Η δουλεία και το δουλεμπόριο υπό οποιαδήποτε μορφή απαγορεύονται.


ΑΡΘΡΟ 5
Κανείς δεν επιτρέπεται να υποβάλλεται σε βασανιστήρια ούτε σε ποινή ή μεταχείριση σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική.


ΑΡΘΡΟ 6
Καθένας, όπου και αν βρίσκεται, έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της νομικής του προσωπικότητας.


ΑΡΘΡΟ 7
'Ολοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο και έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία του νόμου, χωρίς καμία απολύτως διάκριση. 'Ολοι έχουν δικαίωμα σε ίση προστασία από κάθε διάκριση που θα παραβίαζε την παρούσα Διακήρυξη και από κάθε πρόκληση για μια τέτοια δυσμενή διάκριση.


ΑΡΘΡΟ 8
Καθένας έχει δικαίωμα να ασκεί αποτελεσματικά ένδικα μέσα στα αρμόδια εθνικά δικαστήρια κατά των πράξεων που παραβιάζουν τα θεμελιακά δικαιώματα τα οποία του αναγνωρίζουν το Σύνταγμα και ο νόμος.


ΑΡΘΡΟ 9
Κανείς δεν μπορεί να συλλαμβάνεται, να κρατείται ή να εξορίζεται αυθαίρετα.


ΑΡΘΡΟ 10
Καθένας έχει δικαίωμα, με πλήρη ισότητα, να εκδικάζεται η υπόθεσή του δίκαια και δημόσια, από δικαστήριο ανεξάρτητο και αμερόληπτο, που θα αποφασίσει είτε για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του είτε, σε περίπτωση ποινικής διαδικασίας, για το βάσιμο της κατηγορίας που στρέφεται εναντίον του.


ΑΡΘΡΟ 11

Κάθε κατηγορούμενος για ποινικό αδίκημα πρέπει να θεωρείται αθώος, ωσότου διαπιστωθεί η ενοχή του σύμφωνα με τον νόμο, σε ποινική δίκη, κατά την οποία θα του έχουν εξασφαλιστεί όλες οι απαραίτητες για την υπεράσπισή του εγγυήσεις.
Κανείς δεν θα καταδικάζεται για πράξεις ή παραλείψεις που, κατά τον χρόνο που τελέστηκαν, δεν συνιστούσαν αξιόποινο αδίκημα κατά το εσωτερικό ή το διεθνές δίκαιο. Επίσης, δεν επιβάλλεται ποινή βαρύτερη από εκείνη που ίσχυε κατά τον χρόνο που τελέστηκε η αξιόποινη πράξη.


ΑΡΘΡΟ 12
Κανείς δεν επιτρέπεται να υποστεί αυθαίρετες επεμβάσεις στην ιδιωτική του ζωή, την οικογένεια, την κατοικία ή την αλληλογραφία του, ούτε προσβολές της τιμής και της υπόληψης του. Καθένας έχει το δικαίωμα να τον προστατεύουν οι νόμοι από επεμβάσεις και προσβολές αυτού του είδους.


ΑΡΘΡΟ 13

Καθένας έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να εκλέγει τον τόπο της διαμονής του στο εσωτερικό ενός κράτους.
Καθένας έχει το δικαίωμα να εγκαταλείπει οποιαδήποτε χώρα, ακόμα και τη δική του, και να επιστρέφει σε αυτήν.


ΑΡΘΡΟ 14

Κάθε άτομο που καταδιώκεται έχει το δικαίωμα να ζητά άσυλο και του παρέχεται άσυλο σε άλλες χώρες.
Το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί κανείς να το επικαλεστεί, σε περίπτωση δίωξης για πραγματικό αδίκημα του κοινού ποινικού δικαίου ή για ενέργειες αντίθετες προς τους σκοπούς και τις αρχές του ΟΗΕ.


ΑΡΘΡΟ 15

Καθένας έχει το δικαίωμα μιας ιθαγένειας.
Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιθαγένειά του ούτε το δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια.


ΑΡΘΡΟ 16

Από τη στιγμή που θα φθάσουν σε ηλικία γάμου, ο άνδρας και η γυναίκα, χωρίς κανένα περιορισμό εξαιτίας της φυλής, της εθνικότητας ή της θρησκείας, έχουν το δικαίωμα να παντρεύονται και να ιδρύουν οικογένεια. Και οι δύο έχουν ίσα δικαιώματα ως προς τον γάμο, κατά τη διάρκεια του γάμου και κατά τη διάλυσή του.
Γάμος δεν μπορεί να συναφθεί παρά μόνο με ελεύθερη και πλήρη συναίνεση των μελλονύμφων.
Η οικογένεια είναι το φυσικό και το βασικό στοιχείο της κοινωνίας και έχει το δικαίωμα προστασίας από την κοινωνία και το κράτος.


ΑΡΘΡΟ 17

Κάθε άτομο, μόνο του ή με άλλους μαζί, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.
Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιδιοκτησία του.


ΑΡΘΡΟ 18
Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Στο δικαίωμα αυτό περιλαμβάνεται η ελευθερία για την αλλαγή της θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως και η ελευθερία να εκδηλώνει κανείς τη θρησκεία του ή τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, μόνος ή μαζί με άλλους, δημόσια ή ιδιωτικά, με τη διδασκαλία, την άσκηση, τη λατρεία και με την τέλεση θρησκευτικών τελετών.


ΑΡΘΡΟ 19
Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης, που σημαίνει το δικαίωμα να μην υφίσταται δυσμενείς συνέπειες για τις γνώμες του, και το δικαίωμα να αναζητεί, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες, με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης, και από όλο τον κόσμο.


ΑΡΘΡΟ 20

Καθένας έχει το δικαίωμα να συνέρχεται και να συνεταιρίζεται ελεύθερα και για ειρηνικούς σκοπούς.
Κανείς δεν μπορεί να υποχρεωθεί να συμμετέχει σε ορισμένο σωματείο.


ΑΡΘΡΟ 21

Καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει στη διακυβέρνηση της χώρας του, άμεσα ή έμμεσα, με αντιπροσώπους ελεύθερα εκλεγμένους.
Καθένας έχει το δικαίωμα να γίνεται δεκτός, υπό ίσους όρους, στις δημόσιες υπηρεσίες της χώρας του.
Η λαϊκή θέληση είναι το θεμέλιο της κρατικής εξουσίας. Η θέληση αυτή πρέπει να εκφράζεται με τίμιες εκλογές, οι οποίες πρέπει να διεξάγονται περιοδικά, με καθολική, ίση και μυστική ψηφοφορία, ή με αντίστοιχη διαδικασία που να εξασφαλίζει την ελευθερία της εκλογής.


ΑΡΘΡΟ 22
Κάθε άτομο, ως μέλος του κοινωνικού συνόλου, έχει δικαίωμα κοινωνικής προστασίας. Η κοινωνία, με την εθνική πρωτοβουλία και τη διεθνή συνεργασία, ανάλογα πάντα με την οργάνωση και τις οικονομικές δυνατότητες κάθε κράτους, έχει χρέος να του εξασφαλίσει την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων που είναι απαραίτητα για την αξιοπρέπεια και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.


ΑΡΘΡΟ 23

Καθένας έχει το δικαίωμα να εργάζεται και να επιλέγει ελεύθερα το επάγγελμά του, να έχει δίκαιες και ικανοποιητικές συνθήκες δουλειάς και να προστατεύεται από την ανεργεία.
'Ολοι, χωρίς καμία διάκριση, έχουν το δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση εργασία.
Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα δίκαιης και ικανοποιητικής αμοιβής, που να εξασφαλίζει σε αυτόν και την οικογένειά του συνθήκες ζωής άξιες στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η αμοιβή της εργασίας, αν υπάρχει, πρέπει να συμπληρώνεται με άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.
Καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύει μαζί με άλλους συνδικάτα και να συμμετέχει σε συνδικάτα για την προάσπιση των συμφερόντων του.


ΑΡΘΡΟ 24
Καθένας έχει το δικαίωμα στην ανάπαυση, σε ελεύθερο χρόνο, και ιδιαίτερα, σε λογικό περιορισμό του χρόνου εργασίας και σε περιοδικές άδειες με πλήρεις αποδοχές.


ΑΡΘΡΟ 25
Καθένας έχει δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένεια του υγεία και ευημερία, και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. 'Εχει ακόμα δικαίωμα σε ασφάλιση για την ανεργία, την αρρώστια, την αναπηρία, τη χηρεία, τη γεροντική ηλικία, όπως και για όλες τις άλλες περιπτώσεις που στερείται τα μέσα της συντήρησής του, εξαιτίας περιστάσεων ανεξαρτήτων της θέλησης του.
Η μητρότητα και η παιδική ηλικία έχουν δικαίωμα ειδικής μέριμνας και περίθαλψης. 'Ολα τα παιδιά, ανεξάρτητα αν είναι νόμιμα ή εξώγαμα, απολαμβάνουν την ίδια κοινωνική προστασία.


ΑΡΘΡΟ 26

Καθένας έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση. Η εκπαίδευση πρέπει να παρέχεται δωρεάν, τουλάχιστον στη στοιχειώδη και βασική βαθμίδα της. Η στοιχειώδης εκπαίδευση είναι υποχρεωτική. Η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να εξασφαλίζεται για όλους. Η πρόσβαση στην ανώτατη παιδεία πρέπει να είναι ανοικτή σε όλους, υπό ίσους όρους, ανάλογα με τις ικανότητες τους.
Η εκπαίδευση πρέπει να αποβλέπει στην πλήρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην ενίσχυση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιακών ελευθεριών. Πρέπει να προάγει την κατανόηση, την ανεκτικότητα και τη φιλία ανάμεσα σε όλα τα έθνη και σε όλες τις φυλές και τις θρησκευτικές ομάδες, και να ευνοεί την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των Ηνωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης.
Οι γονείς έχουν, κατά προτεραιότητα, το δικαίωμα να επιλέγουν το είδος της παιδείας που θα δοθεί στα παιδιά τους.


ΑΡΘΡΟ 27

Καθένας έχει το δικαίωμα να συμμετέχει ελεύθερα στην πνευματική ζωή της κοινότητας, να χαίρεται τις καλές τέχνες και να μετέχει στην επιστημονική πρόοδο και στα αγαθά της.
Καθένας έχει το δικαίωμα να προστατεύονται τα ηθικά και υλικά συμφέροντά του που απορρέουν από κάθε είδους επιστημονική, λογοτεχνική ή καλλιτεχνική παραγωγή του.


ΑΡΘΡΟ 28
Καθένας έχει το δικαίωμα να επικρατεί μια κοινωνική και διεθνής τάξη, μέσα στην οποία τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη να μπορούν να πραγματώνονται σε όλη τους την έκταση.


ΑΡΘΡΟ 29

Το άτομο έχει καθήκοντα απέναντι στην κοινότητα, μέσα στα πλαίσια της οποίας και μόνο είναι δυνατή η ελεύθερη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
Στην άσκηση των δικαιωμάτων του και στην απόλαυση των ελευθεριών του κανείς δεν υπόκειται παρά μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από τους νόμους, με αποκλειστικό σκοπό να εξασφαλίζεται η αναγνώριση και ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων, και να ικανοποιούνται οι δίκαιες απαιτήσεις της ηθικής, της δημόσιας τάξης και του γενικού καλού, σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Τα δικαιώματα αυτά και οι ελευθερίες δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση, να ασκούνται αντίθετα προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών.


ΑΡΘΡΟ 30
Καμιά διάταξη της παρούσας Διακήρυξης δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι παρέχει σε ένα κράτος, σε μια ομάδα ή σε ένα άτομο οποιοδήποτε δικαίωμα να επιδίδεται σε ενέργειες ή
να εκτελεί πράξεις που αποβλέπουν στην άρνηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που εξαγγέλλονται σε αυτήν.

Ντόγκβιλ

20131023

Διάλογος Αθηναίων-Μηλίων / Θουκυδίδης

Θουκυδίδου Ξυγγραφή, βιβλίο Ε΄, κεφάλαια 84-116
Mετάφραση Α. Γεωργοπαπαδάκου

84. Το επόμενο καλοκαίρι ο Αλκιβιάδης έφτασε στο Άργος με είκοσι καράβια κι έπιασε όσους Αργείους θεωρούνταν ακόμη ύποπτοι και άνθρωποι των Λακεδαιμονίων, τριακόσιους άνδρες, και οι Aθηναίοι τους απόθεσαν για ασφάλεια στα κοντινά νησιά, σε όσα εξουσίαζαν. Εκστρατεύσανε επίσης οι Αθηναίοι εναντίον της Μήλου με τριάντα δικά τους καράβια, έξι Χιώτικα και δύο Λεσβιακά, και με χίλιους διακόσιους οπλίτες, τριακόσιους τοξότες και είκοσι ιπποτοξότες Αθηναίους, και περίπου χίλιους πεντακόσιους οπλίτες σύμμαχους νησιώτες. Οι Μήλιοι είναι άποικοι των Λακεδαιμονίων και δεν ήθελαν να γίνουν υπήκοοι των Αθηναίων, όπως οι άλλοι νησιώτες. Στην αρχή κράτησαν ουδετερότητα και έμειναν ήσυχοι. Έπειτα, όταν οι Αθηναίοι μεταχειρίζονταν βία εναντίον τους καταστρέφοντας τη γη τους, έφτασαν σε ανοιχτό πόλεμο. Όταν λοιπόν στρατοπέδευσαν στη γη τους με τη στρατιωτική αυτή ετοιμασία οι στρατηγοί Κλεομήδης του Λυκομήδη και Τεισίας του Τεισιμάχου, και πριν αρχίσουν να την καταστρέφουν, έστειλαν πρέσβεις για να κάνουν πρώτα διαπραγματεύσεις. Τους πρέσβεις αυτούς οι Μήλιοι δεν τους παρουσίασαν στη συνέλευση του λαού, αλλά τους κάλεσαν να πουν αυτά για τα οποία είχαν έρθει στους άρχοντες και τους προκρίτους. Οι Αθηναίοι πρέσβεις είπαν στην ουσία τα εξής:

85. «Επειδή οι προτάσεις μας δε θα γίνουν προς το λαό, για να μην εξαπατηθεί το πλήθος ακούοντάς μας να εκθέτουμε, σε μια συνεχή αγόρευση, επιχειρήματα ελκυστικά και ανεξέλεγκτα (γιατί καταλαβαίνουμε πως αυτό το νόημα έχει το ότι μας φέρατε μπροστά στους λίγους), σεις οι συγκεντρωμένοι εδώ κάμετε κάτι ακόμη πιο σίγουρο. Μη μας απαντάτε και σεις μ’ ένα συνεχή λόγο αλλά σε κάθε σημείο που νομίζετε πως δε μιλάμε όπως είναι το συμφέρον σας, να μας σταματάτε και να λέτε τη γνώμη σας. Και πρώτα πρώτα πείτε μας αν συμφωνείτε με όσα προτείνουμε».

86. Οι αντιπρόσωποι των Μηλίων αποκρίθηκαν: «Την καλή σας ιδέα να δώσουμε μεταξύ μας με ησυχία εξηγήσεις δεν την κατακρίνουμε, οι πολεμικές όμως ετοιμασίες που δεν είναι μελλοντικές, αλλά παρούσες ήδη, βρίσκονται σε φανερή αντίθεση με την πρότασή σας αυτή. Γιατί βλέπουμε ότι έχετε ρθει σεις οι ίδιοι δικαστές για όσα πρόκειται να ειπωθούν και ότι το τέλος της συζήτησης, σύμφωνα με κάθε πιθανότητα, θα φέρει σε μας πόλεμο, αν υπερισχύσουμε εξαιτίας του δίκιου μας και γι’ αυτό αρνηθούμε να υποχωρήσουμε, δουλεία αν πειστούμε».

87. [Αθηναίοι] Αν ήρθατε σ’ αυτή τη συνεδρίαση για να κάμετε εικασίες για τα μελλούμενα ή για τίποτε άλλο, κι όχι, απ’ την τωρινή κατάσταση κι από όσα βλέπετε να σκεφτείτε για τη σωτηρία της πολιτείας σας, μπορούμε να σταματήσουμε, αν όμως ήρθατε γι’ αυτό, μπορούμε να συνεχίσουμε.

88. [Μήλιοι] Είναι φυσικό και συγχωρείται, στη θέση που βρισκόμαστε, να πηγαίνει ο νους μας σε πολλά, κι επιχειρήματα και σκέψεις. Αναγνωρίζουμε ότι η σημερινή συνάντηση γίνεται βέβαια για τη σωτηρία μας, κι η συζήτηση, αν νομίζετε σωστό, ας γίνει με τον τρόπο που προτείνετε.

89. [Αθηναίοι] Κι εμείς λοιπόν δε θα πούμε με ωραίες φράσεις μακρούς λόγους, που δεν πρόκειται να σας πείσουν, ή ότι δίκαια έχουμε την ηγεμονία μας, επειδή νικήσαμε τους Πέρσες, ή ότι τώρα εκστρατεύουμε εναντίον σας, επειδή αδικούμαστε, κι από σας ζητούμε να μη νομίσετε πως θα μας πείσετε λέγοντας ή ότι, ενώ είστε άποικοι των Λακεδαιμόνιων, δεν πήρατε μέρος στον πόλεμο στο πλευρό τους ή δε μας κάματε κανένα κακό. Έχουμε την απαίτηση να επιδιώξουμε πιο πολύ να επιτύχουμε τα δυνατά από όσα κι οι δυο μας αληθινά έχουμε στο νου μας, αφού ξέρετε και ξέρουμε ότι κατά την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λογαριάζεται όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του κι ότι, όταν αυτό δε συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται.

90. [Μήλιοι] Όπως εμείς τουλάχιστο νομίζουμε, είναι χρήσιμο (ανάγκη να μιλάμε γι’ αυτό, επειδή εσείς τέτοια βάση βάλατε στη συζήτησή μας, να αφήσουμε κατά μέρος το δίκαιο και να μιλάμε για το συμφέρον) να μην καταργήσετε σεις αυτό το κοινό καλό, αλλά να υπάρχουν, γι’ αυτόν που κάθε φορά βρίσκεται σε κίνδυνο, τα εύλογα και τα δίκαια και να ωφελείται κάπως αν πείσει, έστω κι αν τα επιχειρήματά του δε βρίσκονται μέσα στα πλαίσια του αυστηρού δικαίου. Κι αυτό δεν είναι σε σας λιγότερο συμφέρον από ό,τι σε μας, γιατί, αν νικηθείτε, θα μπορούσατε να γενείτε παράδειγμα στους άλλους για να σας επιβάλουν την πιο μεγάλη τιμωρία.

91. [Αθηναίοι] Εμείς για το τέλος της ηγεμονίας μας, αν αυτή θα καταλυθεί κάποτε, δεν ανησυχούμε, γιατί δεν είναι επικίνδυνοι στους νικημένους όσοι, όπως οι Λακεδαιμόνιοι, ασκούν ηγεμονία πάνω σε άλλους (άλλωστε η αντιδικία μας δεν είναι με τους Λακεδαιμονίους) αλλά επικίνδυνοι είναι οι υπήκοοι, αν τυχόν αυτοί ξεσηκωθούν και νικήσουν εκείνους που τους εξουσίαζαν. Όσο γι αυτό, ας μείνει σε μας η φροντίδα να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο. Εκείνο όμως που θέλουμε τώρα να κάνουμε φανερό σε σας είναι ότι βρισκόμαστε εδώ για το συμφέρον της ηγεμονίας μας και όσα θα πούμε τώρα σκοπό έχουν τη σωτηρία της πολιτείας σας, επειδή θέλουμε και χωρίς κόπο να σας εξουσιάσουμε και για το συμφέρον και των δυο μας να σωθείτε.

92. [Μήλιοι] Και πώς μπορεί να συμβεί να είναι ίδια συμφέρον σε μας να γίνουμε δούλοι , όπως σε σας να γίνετε κύριοί μας;

93. [Αθηναίοι] Επειδή σεις θα έχετε τη δυνατότητα να υποταχθείτε πριν να πάθετε τις πιο μεγάλες συμφορές, κι εμείς, αν δε σας καταστρέψουμε, θα έχουμε κέρδος.

94. [Μήλιοι] Ώστε δε θα δεχθείτε, μένοντας εμείς ήσυχοι, να είμαστε φίλοι αντί εχθροί, σύμμαχοι όμως κανενός από τους δυο σας;

95. [Αθηναίοι] Όχι, γιατί δε μας βλάφτει τόσο ή έχθρα σας όσο η φιλία σας. Η φιλία σας, στα μάτια των υπηκόων μας, θα ήταν απόδειξη αδυναμίας μας, ενώ το μίσος σας απόδειξη της δύναμής μας.

96. [Μήλιοι] Έτσι σκέφτονται οι υπήκοοί σας για το σωστό, ώστε να βάζουν στην ίδια μοίρα εκείνους που δεν έχουν καμιά φυλετική σχέση μαζί σας κι εκείνους που οι περισσότεροί τους είναι άποικοί σας, μερικοί μάλιστα απ’ αυτούς αποστάτησαν κι υποτάχτηκαν;

97. [Αθηναίοι] Ναι, γιατί νομίζουν ότι λόγια που να στηρίζονται στο δίκαιο δε λείπουν από κανένα, πιστεύουν όμως πως όσοι διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους κι ότι εμείς δεν εκστρατεύουμε εναντίον τους από φόβο. Ώστε το να σας υποτάξουμε εκτός που θα αύξαινε τους υπηκόους μας θα μας πρόσφερε και ασφάλεια, και μάλιστα αν σεις, νησιώτες και πιο αδύναμοι από άλλους δεν υπερισχύσετε απέναντί μας που είμαστε κυρίαρχοι στη θάλασσα.

98. [Μήλιοι] Και δε νομίζετε ότι υπάρχει ασφάλεια στην πρότασή μας εκείνη; Γιατί κι εδώ πάλι είναι ανάγκη, όπως εσείς μας υποχρεώσατε να αφήσουμε τους δίκαιους λόγους και ζητάτε να μας πείσετε να υποχωρήσουμε μπροστά στο δικό σας συμφέρον, έτσι κι εμείς να σας εξηγήσουμε το δικό μας συμφέρον, αν αυτό τυχαίνει να είναι μαζί και δικό σας, και να προσπαθήσουμε να σας πείσουμε. Γιατί πώς είναι δυνατό να μην κάμετε εχθρούς σας όσους τώρα είναι ουδέτεροι, όταν αυτοί, βλέποντας τα όσα έγιναν εδώ, πιστέψουν πως κάποτε σεις θα επιτεθείτε κι εναντίον τους; Και μ’ αυτό τι άλλο θα πετύχετε παρά να ενισχύσετε αυτούς που είναι τώρα εχθροί σας, κι εκείνους που ποτέ δε σκέφτηκαν να γίνουν, παρά τη θέλησή τους, να τους στρέψετε εναντίον σας;

99. [Αθηναίοι] Καθόλου, γιατί δε νομίζουμε ότι είναι πιο επικίνδυνοι για μας αυτοί που, κατοικώντας κάπου στη στεριά, εξαιτίας της ελευθερίας τους, θ’ αργήσουν πολύ να πάρουν προφυλακτικά μέτρα εναντίον μας, αλλά οι νησιώτες, όσοι, όπως σεις, βρίσκονται κάπου ανεξάρτητοι, κι όσοι είναι κιόλας ερεθισμένοι από τις αναγκαίες πιέσεις της ηγεμονίας μας. Αυτοί λοιπόν, με το να στηριχτούν πολύ στην απερισκεψία, μπορούν να φέρουν, και τον εαυτό τους κι εμάς, σε φανερούς κινδύνους.

100. [Μήλιοι] Αν σεις για να μη χάσετε την ηγεμονία σας, κι οι υπήκοοί σας για να απαλλαγούν από αυτήν αψηφάτε τόσους κινδύνους, φανερό πως εμείς, που είμαστε ακόμη ελεύθεροι, θα δείχναμε μεγάλη ευτέλεια και δειλία, αν δεν κάναμε το παν προτού γίνουμε δούλοι.

101. [Αθηναίοι] Όχι , αν αποφασίσετε συνετά. Γιατί δεν αγωνίζεστε με ίσους όρους για να δείξετε την ανδρεία σας, δηλαδή για να μην ντροπιαστείτε. Πιο πολύ πρόκειται να αποφασίσετε για τη σωτηρία σας, δηλαδή για το να μην αντιστέκεστε στους πολύ πιο δυνατούς σας.

102. [Μήλιοι] Ξέρουμε όμως πως καμιά φορά οι τύχες του πολέμου κρίνονται πιο δίκαια, κι όχι ανάλογα με τη διαφορά σε πλήθος ανάμεσα στους δυο αντιπάλους. Και σε μας η άμεση υποχώρηση δε δίνει καμιά ελπίδα, ενώ με το να αγωνιστούμε υπάρχει ακόμη ελπίδα να μείνουμε όρθιοι.

103. [Αθηναίοι] Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει. Όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα, (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν τη γνωρίζουν, όταν πια, για κείνον που έκαμε τη γνωριμία της, δεν έχει τίποτε για να το προφυλάξει απ’ αυτήν. Αυτό σεις, αδύναμοι και που η τύχη σας κρίνεται από μια μονάχα κλίση της ζυγαριάς , μη θελήσετε να το πάθετε ούτε να μοιάσετε τους πολλούς που, ενώ μπορούν ακόμη να σωθούν με ανθρώπινα μέσα, όταν τους βρουν οι συμφορές και τους εγκαταλείψουν οι βέβαιες ελπίδες, καταφεύγουν στις αβέβαιες ελπίδες, τη μαντική και τους χρησμούς και όσα άλλα τέτοια, με τις ελπίδες που δίνουν φέρνουν στην καταστροφή.

104. [Μήλιοι] Κι εμείς το ξέρετε καλά, θεωρούμε πως είναι δύσκολο να αγωνιστούμε ενάντια στη δύναμή σας, μαζί κι ενάντια στην τύχη, αν αυτή δε σταθεί αμερόληπτη. Όσο για την τύχη όμως πιστεύουμε, ότι δε θα αξιωθούμε από τους θεούς χειρότερη τύχη, γιατί θεοφοβούμενοι εμείς αντιμετωπίζουμε άδικους. Όσο για τη δύναμη που δεν έχουμε, τις ελλείψεις μας θα τις συμπληρώσει η συμμαχία των Λακεδαιμονίων, που είναι αναγκασμένοι να μας βοηθήσουν, αν όχι γι’ άλλο λόγο, τουλάχιστον από φυλετική συγγένεια κι από ντροπή. Δεν έχουμε λοιπόν καθόλου παράλογα τόσο θάρρος.

105. [Αθηναίοι] Αλλά κι εμείς νομίζουμε ότι δε θα μας λείψει η εύνοια των θεών, γιατί δε ζητούμε και δεν κάνουμε τίποτε που να βρίσκεται έξω από ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι για τους θεούς ή θέλουν στις αναμεταξύ τους σχέσεις. Έχουμε τη γνώμη για τους θεούς και τη βεβαιότητα για τους ανθρώπους, ότι, αναγκασμένοι από ένα φυσικό νόμο επιβάλλουν πάντα την εξουσία τους όπου είναι πιο δυνατοί . Το νόμο αυτό ούτε εμείς τον θεσπίσαμε ούτε θεσπισμένο πρώτοι εμείς τον εφαρμόσαμε , αλλά τον βρήκαμε να υπάρχει και θα τον αφήσουμε να υπάρχει παντοτινά, και τον εφαρμόζουμε ξέροντας ότι κι εσείς και άλλοι, αν αποκτούσατε την ίδια δύναμη με μας, θα κάνατε τα ίδια. Όσο λοιπόν για την εύνοια των θεών, έχουμε κάθε λόγο να μη φοβόμαστε ότι θα βρεθούμε σε μειονεκτική θέση. Όσο για την ιδέα σας για τους Λακεδαιμόνιους, στην οποία στηρίζετε την πεποίθηση ότι από ντροπή θα σας βοηθήσουν, ενώ μακαρίζουμε την αθωότητά σας δε ζηλεύουμε την αφροσύνη σας. Πραγματικά οι Λακεδαιμόνιοι στις μεταξύ τους σχέσεις και στις συνήθειες του τόπου τους δείχνονται πολύ ενάρετοι. Για τη συμπεριφορά τους όμως απέναντι στους άλλους, μόλο που θα ’χε κανείς πολλά να πει για το πώς φέρονται, θα μπορούσε πολύ καλά να τα συνοψίσει αν έλεγε ότι, από όλους τους ανθρώπους που ξέρουμε, αυτοί δείχνουν ολοφάνερα ότι θεωρούν τα ευχάριστα έντιμα και τα συμφέροντα δίκαια. Και αλήθεια, η τέτοια νοοτροπία τους δεν είναι καθόλου ευνοϊκή προς τις τωρινές παράλογες ελπίδες σας για σωτηρία.

106. [Μήλιοι] Αλλά εμείς γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έχουμε αυτή τη στιγμή πιο πολύ την πεποίθηση ότι οι Λακεδαιμόνιοι, για το συμφέρον το δικό τους, δε θα θελήσουν να προδώσουν τους Μήλιους, που είναι άποικοί τους, και να φτάσουν να γίνουν αναξιόπιστοι σους φίλους τους Έλληνες κι ωφέλιμοι στους εχθρούς τους.

107. [Αθηναίοι] Και δε νομίζετε ότι το συμφέρον βρίσκεται στην ασφάλεια, ενώ το δίκαιο και το έντιμο κατορθώνονται με κινδύνους τους οποίους οι Λακεδαιμόνιοι, τις περισσότερες φορές, ελάχιστα αποτολμούν;

108. [Μήλιοι] Αλλά νομίζουμε ότι και τους κινδύνους για χάρη μας θα αναλάβουν αυτοί πιο πρόθυμα, κι ότι θα θεωρήσουν πως είναι πιο σίγουροι αν για μας κι όχι για τους άλλους τους αναλάβαιναν, τόσο γιατί για τις πολεμικές επιχειρήσεις βρισκόμαστε κοντά στην Πελοπόννησο όσο και γιατί στα φρονήματα, εξαιτίας της φυλετικής συγγένειας, είμαστε πιο αξιόπιστοι από άλλους.

109. [Αθηναίοι] Εγγύηση γι’ αυτούς που θα συμπολεμήσουν δεν είναι η φιλική διάθεση αυτών που τους καλούν, αλλά αν υπερέχουν σε πραγματική δύναμη. Κι αυτό το λογαριάζουν οι Λακεδαιμόνιοι περισσότερο από κάθε άλλον (από έλλειψη άλλωστε εμπιστοσύνης στη δική τους ετοιμασία, μονάχα με πολλούς συμμάχους εκστρατεύουν εναντίον των γειτόνων τους), ώστε δε φαίνεται πιθανό ότι αυτοί θα στείλουν στρατό σ’ ένα νησί την ώρα που είμαστε εμείς θαλασσοκράτορες.

110. [Μήλιοι] Αλλά θα μπορούσαν να στείλουν κι άλλους. Κι ακόμη το Κρητικό πέλαγος είναι πλατύ και μέσα σ’ αυτό είναι πιο δύσκολο οι θαλασσοκράτορες να συλλάβουν παρά να σωθούν αυτοί που θέλουν να ξεφύγουν. Κι αν όμως αποτύχαιναν σ’ αυτό, θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον της γης σας κι εναντίον των υπόλοιπων συμμάχων σας, σε όσους δεν έφτασε ο Βρασίδας. Και τότε θα έχετε να αγωνισθείτε όχι μόνο για μια χώρα που δε σας ανήκε ποτέ, αλλά για πράγματα πιο δικά σας, τη συμμαχία σας και τη γη σας.

111. [Αθηναίοι] Ξέρετε από την πείρα σας πως απ’ αυτό κάτι μπορεί να συμβεί, αλλά δεν αγνοείτε επίσης ότι οι Αθηναίοι ποτέ ως σήμερα δεν αποτραβήχτηκαν από καμιά πολιορκία, επειδή φοβήθηκαν άλλους. Παρατηρούμε όμως ότι ενώ είπατε ότι θα σκεφτείτε για τη σωτηρία σας, στην πιο πλατιά συζήτηση δεν έχετε πει τίποτε στο οποίο βασισμένοι λογικοί άνθρωποι θα πίστευαν ότι μπορούν να σωθούν , αλλά τα πιο δυνατά σας στηρίγματα είναι μελλοντικές ελπίδες, ενώ τα μέσα που έχετε είναι πολύ μικρά για να υπερισχύσετε, αν συγκριθούν με εκείνα που αυτή τη στιγμή βρίσκονται παραταγμένα εναντίον σας. Και δείχνετε μεγάλη απερισκεψία αν, αφού ζητήσετε να αποσυρθούμε, δεν αποφασίσετε όσο ακόμη είναι καιρός κάτι άλλο πιο φρόνιμο απ’ αυτά. Να μην πάει ο νους σας στη ντροπή που τόσο συχνά καταστρέφει τους ανθρώπους, όταν αντιμετωπίζουν κινδύνους φανερούς και ταπεινωτικούς. Γιατί πολλούς, ενώ ήταν ακόμη σε θέση να ιδούν καθαρά σε ποιους κινδύνους οδηγούνταν, τους παρέσυρε η δύναμη μιας ελκυστικής λέξης, της λεγόμενης ντροπής, και, νικημένοι απ’ τη λέξη, στην πράξη έπεσαν θεληματικά σε αγιάτρευτες συφορές κι ακόμη απόχτησαν ντροπή πιο ταπεινωτική, αφού αυτή ήταν αποτέλεσμα ανοησίας παρά τύχης. Αυτό σεις, αν σκεφτείτε φρόνιμα, θα το αποφύγετε και δε θα νομίστε άπρεπο να υποχωρήσετε στην πολιτεία την πιο δυνατή που σας προτείνει όρους λογικούς, να γίνετε δηλαδή σύμμαχοί της πληρώνοντας φόρο, διατηρώντας τη χώρα σας, και, ενώ σας δίνεται η εκλογή ανάμεσα στον πόλεμο και στην ασφάλεια, εσείς να διαλέξετε τα χειρότερα επιζητώντας να φανείτε ανώτεροι. Γιατί όσοι στους ίσους δεν υποχωρούν, στους δυνατότερους φέρνονται φρόνιμα και στους κατώτερους δείχνονται μετριοπαθείς, αυτοί πιο πολύ προκόβουν. Σκεφτείτε, λοιπόν, όταν εμείς αποσυρθούμε, και συλλογιστείτε πολλές φορές ότι αποφασίζετε για την πατρίδα, για τη μια και μόνη πατρίδα σας, κι ότι απ’ τη μιαν αυτή απόφασή σας θα εξαρτηθεί το να ευτυχήσει τούτη ή να δυστυχήσει.

112. Οι Αθηναίοι αποχώρησαν από τη συζήτηση και οι Μήλιοι , όταν μείνανε μόνοι τους, επειδή αποφάσισαν παραπλήσια με εκείνα που έλεγαν πρωτύτερα, αποκρίθηκαν τα εξής: «Ούτε γνώμη διαφορετική από την προηγούμενη έχουμε, Αθηναίοι, ούτε μέσα σε λίγες στιγμές θα στερήσουμε μια πόλη, που υπάρχει εδώ και εφτακόσια χρόνια, από την ελευθερία της, αλλά έχοντας εμπιστοσύνη στην τύχη, που χάρη στην εύνοια των θεών την προστατεύει ως τώρα, και στη βοήθεια των ανθρώπων, ιδιαίτερα των Λακεδαιμονίων, θα προσπαθήσουμε να τη σώσουμε. Σας προτείνουμε όμως να είμαστε φίλοι σας, εχθροί με κανένα από τους δυο σας, και να φύγετε από τη γη μας, αφού κάνουμε συνθήκη που θα την κρίνουμε ωφέλιμη και στους δυο μας».

113.Οι Μήλιοι λοιπόν τόσα μονάχα αποκρίθηκαν. Οι Αθηναίοι αποχωρώντας πια οριστικά από τις διαπραγματεύσεις είπαν: «Πραγματικά, όπως νομίζουμε ύστερα από την απόφασή σας αυτή, είστε οι μόνοι που κρίνετε τα μελλοντικά πιο καθαρά από αυτά που βλέπετε μπροστά στα μάτια σας, και τα άγνωστα, επειδή τα θέλετε, τα θεωρείτε σαν να γίνονται στην πραγματικότητα. Τα έχετε παίξει όλα και - στηριγμένοι ολότελα στους Λακεδαιμόνιους, την τύχη και τις ελπίδες - θα τα χάσετε όλα».

114. Οι Αθηναίοι πρέσβεις γύρισαν στο στρατόπεδο και οι στρατηγοί, αφού οι Μήλιοι δεν υποχωρούσαν σε τίποτε, άρχισαν αμέσως τις εχθροπραξίες, κι αφού μοίρασαν τη δουλειά στα στρατιωτικά τμήματα της κάθε πόλης, έζωσαν κυκλικά με τείχος τους Μήλιους. Ύστερα οι Αθηναίοι άφησαν φρουρά από δικούς τους στρατιώτες και συμμάχους, στη στεριά και τη θάλασσα, κι έφυγαν με το μεγαλύτερο μέρος του στρατού. Οι υπόλοιποι έμειναν και πολιορκούσαν τον τόπο.

116. Την ίδια εποχή οι Μήλιοι πάλι σε άλλο σημείο κυρίεψαν ένα μέρος από το τείχος των Αθηναίων που τους έζωνε, όπου οι φρουροί δεν ήταν πολλοί. Ύστερα από το γεγονός αυτό ήρθε κι άλλος στρατός από την Αθήνα, με αρχηγό το Φιλοκράτη του Δημέα. Και οι Μήλιοι, επειδή πολιορκούνταν πια πολύ στενά, έγινε μάλιστα και κάποια προδοσία από ανάμεσά τους, συνθηκολόγησαν με τους Αθηναίους με τον όρο να αποφασίσουν εκείνοι για την τύχη τους. Κι αυτοί σκότωσαν όσους Μήλιους ενήλικους έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους.