20240927

Το ιερό βουνό Όχη, ο Κρέοντας και η Αντιγόνη

Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από μία παραδοχή: Δεν έχουμε όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες προτεραιότητες, αρχές, και ηθικές και αισθητικές αξίες.

Είναι βολικό για αυτούς που κατέχουν θέσεις οικονομικής εξουσίας να ισχυρίζονται πως υπάρχει μία καθολική "ανθρώπινη φύση", διδάσκοντας με όλα τα μέσα που διαθέτουν πως η ικανότητα συγκέντρωσης χρήματος και η επιβολή πάνω στους συνανθρώπους και την Φύση στο σύνολό της, υφίστανται λίγο-πολύ ως νόμος της Φύσης. Τέτοιοι ισχυρισμοί όμως δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από την ιδεολογικοποίηση των επιλογών που κάνουν συγκεκριμένοι άνθρωποι, εκφράζοντας με αυτό τον τρόπο τις ηθικές και αισθητικές αξίες τους.

Διαμορφώνεται σήμερα από αυτούς τους ανθρώπους, μπροστά στα μάτια μας και με ταχείς ρυθμούς, ένα περιβάλλον οικονομικού συγκεντρωτισμού που έχει ταυτόχρονα την δύναμη να επιβάλλει ανάλογο συγκεντρωτισμό από το επίπεδο της διοίκησης μέχρι και το επίπεδο της ιδεολογίας, της ηθικής, και της αισθητικής.

Στο όνομα υποτίθεται της Φύσης, παραβιάζεται ο θεμελιώδης φυσικός νόμος που αφορά την δημιουργία και ανάπτυξη της ζωής, δηλαδή η εξέλιξη μέσα από την συνεχή ανάπτυξη ποικιλομορφίας. Διαμορφώνεται και επιβάλλεται έτσι ένα και μόνο οικονομικό πρότυπο, ένα κοινωνικό πρότυπο, ένα παραγωγικό πρότυπο, ένα υγειονομικό πρότυπο, ένα ιδεολογικό, όλα προερχόμενα και ταυτόχρονα παραδομένα στα χέρια συγκεκριμένων ανθρώπων, εκπαιδευμένων αλλά και εξαναγκασμένων να κάνουν επιλογές μόνο μέσα σε ένα καθορισμένο ηθικό και αισθητικό πλαίσιο.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία βαθιά και επικίνδυνη ανθρώπινη ρήξη, αρχαία όσο και η ύπαρξη της εξουσίας, όσο και η διαμάχη του Κρέοντα με την Αντιγόνη, επιπλέον όμως πρωτοφανώς κρίσιμη καθώς αφορά το σύνολο του πλανήτη και την τύχη του.

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι
Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, στην σκιά της ηλεκτρογεννήτριας

Το ιερό βουνό Όχη

Η Όχη αποτελεί από την αρχαιότητα έναν ιερό τόπο. Ένας ορεινός όγκος από τον οποίο αναβλύζουν ποτάμια προς όλες τις κατευθύνσεις, δώδεκα μήνες τον χρόνο. Πυκνά δάση δρυών, καστανιών, και πλατάνων ντύνουν τις πλαγιές της, αφήνοντας κάθε τόσο χώρο στις φτέρες. Ένας ορεινός όγκος που ορθώνεται γενναία μπροστά στους βόρειους ανέμους που θεριεύουν εφορμώντας από τον Ελλήσποντο, χαρίζοντας στην Καρυστία μοναδικά κλιματολογικά χαρακτηριστικά. 

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, Πρόκα
Προφήτης Ηλίας, κορυφή όρους Όχη
Δρυμονάρι, το φαράγγι της Αρχάμπολης

Ο πλούτος που πρόσφερε στους ανθρώπους υπήρξε πάντα ζηλευτός και γι αυτό η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή έχει υπάρξει από τα προϊστορικά χρόνια συνεχής, αλλά και ταραγμένη, αφήνοντας μαζί με τα σπουδαία έργα και μνημεία, και τεκμήρια από τους αλλεπάλληλους πολέμους, τις καταστροφές, και τις κατακτήσεις.

Στύρα, η Πύλη της Ακρόπολης των Αρμένων

Ποτάμια, φαράγγια, πηγές, δάση, σπήλαια, βουνοκορφές, μοναδικές παραλίες, και γεωλογικά περιβάλλοντα. Μαζί τους συμβιώνουν, έχοντας πια ταπεινωθεί από τον χρόνο, μυστηριώδεις ναοί (τα λεγόμενα στην λαϊκή παράδοση Δρακόσπιτα), καστροπολιτείες, παλάτια ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά, εγκαταλελειμμένοι οικισμοί, λατομεία, νερόμυλοι, λιοτρίβια, αλώνια, δεκάδες χιλιόμετρα λιθόστρωτων μονοπατιών, και τοξωτά γεφύρια.

Στύρα, αρχαίος ναός άγνωστης χρονολογίας (δρακόσπιτο)

Η μυθολογία επιβεβαιώνει με πολλούς τρόπους την διαχρονική σημασία της περιοχής. Ο Κένταυρος Χείρων, δάσκαλος του Αχιλλέα και πρόδρομος του Προμηθέα, έζησε σε αυτόν τον πλούσιο τόπο δίνοντας την γνώση του στους ανθρώπους, αλλά και το όνομα του γιού του, Κάρυστου. Ο ουρανός και ο αέρας, μέσα από τους εκφραστές τους τον Δία και την Ήρα, συνευρέθηκαν στην πρώτη τους οχεία στην κορυφή του βουνού, και τόπου έκτοτε λατρείας της θεϊκής συνεύρεσης. Ο απαράμιλλης τεχνοτροπίας και τεχνολογίας ναός μάς θυμίζει την σημασία της τοποθεσίας στον αρχαίο κόσμο. 

Βόρειες πλαγιές Όχης, Σώτηρα

Ο νεώτερος πολιτισμός της Καρυστίας δεν στερείται πλούτου και παραδόσεων. Μέχρι πριν πενήντα μόλις χρόνια η οικογενειακή αυτάρκεια ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της τοπικής οικονομίας. Μικρές οικογενειακές αγροκτηνοτροφικές παραγωγές, κοινοτική αλληλοϋποστήριξη, μαζί όμως και μικρά γλέντια, μεγάλα πανηγύρια, μουσικά και χορευτικά ιδιώματα και πολλοί οργανοπαίχτες. Από τις σημαντικότερες παραδόσεις που συνεχίζονται μέχρι τώρα είναι η παραδοσιακή κτηνοτροφία και τυροκομία, και η μελισσοκομία.

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, παραδοσιακή κτηνοτροφία

Εικόνες από μία ανίερη δυστοπία

Στο ακρωτήρι του Καφηρέα, στην Αμυγδαλιά και στο Σχίζαλι, τ' αρνάκια Καρύστου ταξιδεύουν μέρα νύχτα για Νέα Υόρκη υπό των συνεχή βόμβο των αιολικών ηλεκτρογεννητριών. Μαζί και οι κάτοικοι, όσοι απέμειναν. Οι οικογένειες χωρίζονται, για να μαθαίνουν τα παιδιά γράμματα στην πόλη της Καρύστου, 60 χιλιόμετρα μακρυά. Πέριξ της Όχης, τα μόνα σχολεία βρίσκονται στην Κάρυστο, (ένα Δημοτικό λειτουργεί και στο Μαρμάρι).

Ακρωτήριο Καφηρέα, ηλεκτρογεννήτριες μεταξύ Σχίζαλι-Αμυγδαλιάς

Ένας μοναδικού κάλλους βραχώδης όγκος, ένα ύψωμα 700 μέτρων από όπου ξεκινά μία μικρή κορυφογραμμή ανηφορίζοντας μέχρι την κορυφή της Όχης, στα 1.400 μέτρα, το όριο που διαχωρίζει με έναν απόλυτο τρόπο τον βορεινό Καφηρέα από τον ανατολικό, ένα μνημείο της φύσης όμοιο με αυτά που οι πρόγονοί μας θα επέλεγαν για ιερό τόπο, έχει στρωθεί με ηλεκτρογεννήτριες μέχρι την θάλασσα και στις δύο κατευθύνσεις του. Τα παράπλευρα έργα, οδοποιίας, καλωδιώσεων και υποσταθμών διαμορφώνουν ένα βιομηχανικό τοπίο.

Ακρωτήριο Καφηρέα, ηλεκτρογεννήτριες μεταξύ Αμυγδαλιάς-Θυμίου

Στα Αντιά μιλιόταν μία από τις πέντε σφυριχτές γλώσσες σε όλον τον κόσμο. Δεν έχει υπάρξει μέριμνα για την διάσωσή της. Αυτή την στιγμή μιλιέται ουσιαστικά από 2-3 ηλικιωμένους ανθρώπους. Στο καφενείο της Μαρίας όπου παλιά γίνονταν τα μεγαλύτερα γλέντια και δεν έβρισκες καρέκλα να κάτσεις, από το μπαλκόνι με τα ανθισμένα δειλινά, μέχρι πριν λίγα χρόνια, μπορούσες να αγναντεύεις τους λόγγους και να αφουγκράζεσαι την σιωπή. Τώρα βουίζουν αδιάκοπα οι τουρμπίνες ρίχνοντας απειλητικά την σκιά τους πάνω στα σπίτια των λιγοστών κατοίκων.

Δρυμονάρι, πρόσφατα εγκαταλελειμμένη κατοικία σε απόσταση αναπνοής από ηλεκτρογεννήτριες

Στο Μαρμάρι, παραδίπλα από το Παραδείσι, το οποίο έχει κυκλωθεί από τις ηλεκτρογεννήτριες, ξεκινά ένα αρχαίο λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί σε έναν εγκαταλελειμμένο οικισμό, την Γκαλάνα. Η Γκαλάνα αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στην άκρη μιας αμφιθεατρικής κοιλάδας, όπου ο τρόπος ζωής των ανθρώπων μόλις πριν από 60 χρόνια περιγράφεται γλαφυρά μέσα από την εσωτερική και εξωτερική διάταξη των κατοικιών, αλλά και των κοινόχρηστων κτισμάτων, όπως του ξυλόφουρνου και του αλωνιού. Ο συγκεκριμμένος οικισμός δέχεται κάθε χρόνο δεκάδες επισκέπτες οι οποίοι μένουν έκθαμβοι από τον πλούτο της παραδοσιακής και αυθεντικής εμπειρίας. Φορείς και πολίτες έχουν καταθέσει αίτημα για την ένταξη της περιοχής, των λιθόστρωτων μονοπατιών, των κτισμάτων, του ελαιοτριβείου, και του αλωνιού στον κατάλογο των Νεώτερων Μνημείων. Παρ' όλα αυτά έχει εγκριθεί η τοποθέτηση ακριβώς στην συγκεκριμένη τοποθεσία επιπλέον 5 ηλεκτρογεννητριών.

Παραδείσι, κοινοτικό αλώνι Γκαλάνας
Παραδείσι, επισκέπτες σε εγκαταλελειμμένο λιοτρίβι

Αυτά τα ενδεικτικά παραδείγματα υφιστάμενων και επερχόμενων αιολικών εγκαταστάσεων είναι αρκετά για να κατανοήσουμε πως η υπό συζήτηση ανάπτυξη δεν αναφέρεται σε κάποια ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και πολιτισμού, ή της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Αντίθετα, αναφέρεται σε μία επιδίωξη λεηλασίας και του τελευταίου ψήγματος ελπίδας να ξαναζωντανέψουν τα υπό εγκατάλειψη χωριά της Καρυστίας καθιστώντας κάθε γωνιά της περιοχής αβίωτη.

Ο νόμος του Κρέοντα είναι ανήθικος, κραυγάζει η Αντιγόνη

Ακούμε πως υπάρχει κάποιος εθνικός ενεργειακός σκοπός για χάρη του οποίου επιβάλλεται η ερήμωση της ελληνικής επαρχίας. Μήπως τα μεγάλα λόγια κρύβουν μονάχα ένα αχαλίνωτο πάθος για κέρδος χωρίς όρια; Ποιοί είναι αυτοί που έχουν την δύναμη να επιλέγουν πως κανείς δεν θα μπορεί να ζεί με αυτάρκεια, ούτε οικογένειες, ούτε κοινότητες, ούτε η χώρα ολόκληρη; Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που παλεύουν μέχρι τώρα για ένα κοπάδι, για έναν ελαιώνα, ένα μποστάνι και ένα μελίσσι. Και υπάρχουν πολλοί που θα μπορούσαν και θα ήθελαν να συμμετέχουν και να αναπτύξουν έναν τέτοιο τρόπο ζωής μέσα από μία μεγάλη ποικιλία διαθέσιμων μορφών κοινωνικής οικονομίας. Οι συγκεκριμένες πολιτικές και διοικητικές επιλογές αποκλείουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον.

Δεν θα υπολογίσω εδώ πόσα στρέμματα δασικής γης αποψιλώνονται για την κατασκευή των δρόμων και των εγκαταστάσεων, πόσα κυβικά νερού αντλούνται από πεδινές γεωτρήσεις για την καθημερινή κατάβρεξη αυτών των δρόμων, δεν γνωρίζω πώς επιδρούν τα δεκάδες χιλιόμετρα οδοποιίας στην ροή των υδάτων προς τους φυσικούς υπόγειους ταμιευτήρες, ούτε πώς επιδρά η κίνηση των ελίκων στην απώθεση της υγρασίας στο έδαφος, στην τοπική άνοδο της θερμοκρασίας, ή οτιδήποτε άλλο.

Το σίγουρο είναι πως εγκαθιστώντας βιομηχανικές μονάδες ΑΠΕ χωρίς μέτρο και χωρίς προσδιορισμό συγκεκριμένων ζωνών χωροθέτησης, η ζωή των ανθρώπων υποβαθμίζεται έως γίνεται αφόρητη, ενώ η απαιτούμενη μορφή ανάπτυξης προς όφελος των ανθρώπων βρίσκεται σε αντίθετη κατεύθυνση. Στην Καρυστία, η ανεξέλεγκτη εγκατάσταση ηλεκτρογεννητριών έχει υπερβεί σε βαθμό ύβρεως κάθε όριο εκτός από αυτά τις κερδοσκοπίας και της λεηλασίας.

20240912

Η σημασία της ποικιλομορφίας και η ενδογαμικότητα των Νεάντερταλ

Όταν εξετάζουμε αυτά τα γονιδιώματα των Νεάντερταλ, βλέπουμε ότι είναι αρκετά ενδογαμικοί και επομένως δεν έχουν μεγάλη γενετική ποικιλομορφία. Ζούσαν σε μικρές ομάδες για πολλές γενιές.

Γνωρίζουμε ότι η ενδογαμία μειώνει τη γενετική ποικιλομορφία σε έναν πληθυσμό, γεγονός που μπορεί να αποβεί επιζήμιο για την ικανότητά τους να επιβιώνουν μακροπρόθεσμα», εξηγεί ένας από τους ερευνητές, ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, Μάρτιν Σίκορα. Αντίθετα, σε σύγκριση με τους Νεάντερταλ, οι πρώιμοι σύγχρονοι άνθρωποι ήταν πιο πιθανό να συνδεθούν με άλλες ομάδες, γεγονός που αποτελεί πλεονέκτημα για την επιβίωση.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Cell Genomics».

https://www.cnn.gr/kosmos/story/438715/epistimi-i-eksafanisi-ton-neantertal-ofeiletai-ston-tropo-zois-tous

20240708

Ron Kovic, Born on the 4th of July

https://youtu.be/VWVAkM1-Wtk?si=TOYy-T5DjuGmxYV5

20240427

Η εκδίκηση των πασάδων / Σημείωμα για την Καρυστία

Την Καρυστία δεν την άφησαν εύκολα από τα χέρια τους οι Οθωμανοί. Τρεις εκστρατείες των επαναστατών, μάχες, νίκες και ήττες, θυσίες πολλές, μα τα κάστρα στάθηκαν απόρθητα.

Σπουδαίοι αγωνιστές και πρωτοπαλίκαρα δεν κατάφεραν να πατήσουν το Κοκκινόκαστρο. Ανδρούτσος, Κριεζώτος, Φαβιέρος, κι άλλοι πολλοί, επώνυμοι κι ανώνυμοι, Έλληνες, Αρβανίτες, και φιλέλληνες.

Οι συμφωνίες γίνανε τελικά το 1829, μα αυτοί με τεχνάσματα συνέχιζαν να τυραννούν τον τόπο μέχρι να πάρουν τα ανταλλάγματα που θέλανε, το 1833. Δεν θα σταματούσαν να ληστεύουν το βιός των ανθρώπων παρά μόνο αφού σκαρφίστηκαν το πιο ξεδιάντροπο τέχνασμα. Κάθε σπιθαμή γης είπαν, κάθε κορφούλα, ραχούλα, πηγούλα και ξωκλήσι ήτανε λέει δικό τους, ήταν ο πλούτος τους, η ιδιοκτησία τους. Για κάθε πέτρα και για κάθε περήφανη κορφή θά ’πρεπε να καλοπληρωθούν, γιατί αυτό λέει, ήταν το βιος τους και δεν θα το χαρίζανε στα δουλικά τους απλήρωτο.

Κι έτσι, διψασμένοι για ελευθερία, Έλληνες και φιλέλληνες τους καλοτάισαν, και μόνο τότε αυτοί, πλούσιοι και καλοχορτασμένοι, έφυγαν να πάνε να τυραννάνε άλλους ανθρώπους σ’ άλλα μέρη.

Εκτός όμως από τα γεμάτα πυθάρια και τα σεντούκια, φύγαν και φχαριστημένοι, πως τα κορόιδεψαν τα δουλικά τους, τα εκδικήθηκαν, κι άφησαν την κατάρα αυτές οι κορφούλες να μην είναι ποτέ ελεύθερες και περήφανες.

Βεβαιώθηκαν προτού κινήσουν πως κάποιος πάντα θα λέει, δικιά μου αυτή η περήφανη κορφή, δικός μου αυτός ο λόγγος, δικό μου το νερό, δικό μου το κάστρο, δικές μου οι κολώνες. Κι έτσι, η τουρκιά είναι πάντα πάνω από τα κεφάλια των παιδιών των πρώην δουλικών της.

Μειδιούν ακόμα καθώς με τόση πανουργιά φρόντισαν να μην μπορεί ποτέ κανείς να πει, αυτά είναι δικά μας, είναι ολονών, είναι ελεύθερα.

20231126

Το Δέντρο και η Ανάγκη (σύντομο μονόπρακτο για το περιβάλλον)

Το Δέντρο και η Ανάγκη (σύντομο μονόπρακτο για το περιβάλλον)

Δύο ψηλόλιγνα λυγερόκορμα παιδιά, στέκονται δίπλα δίπλα.

Αριστερά το κορίτσι, δεξιά το αγόρι.

Κοιτάζουν ολόισια μπροστά, στο κενό.

Το κορίτσι, έχει τα χέρια τεντωμένα προς τον ουρανό, σχεδόν παράλληλα, με μια αβίαστη χαλαρότητα όμως. Κινείται όπως ένα δέντρο στο φύσημα του αέρα. Χωρίς σαφή κατεύθυνση, ο κορμός λιγότερο, τα χέρια περισσότερο, σαν να χορεύουν, να μπλέκονται και να ξεμπλέκονται. Μαζί, σηκώνεται λίγο στις μύτες και ξανακάθεται.
Μια γέρνει λίγο πίσω, μια λίγο μπροστά, λίγο αριστερά, λίγο δεξιά.

Το αγόρι κινεί μόνο τα χέρια από τους ώμους. Ο κορμός μένει ακλόνητος.
Δύο αργοί κύκλοι το δεξί χέρι προς τα πίσω, σαν να θέλει όμως να εκταθεί μακρυά, να ξεκολλήσει από τον ώμο ή να παρασύρει τον κορμό. Ένας ελάχιστα πιο αργός κύκλος το αριστερό χέρι προς τα εμπρός.

Περνούν έτσι κάπου δύο λεπτά.

ΑΓΟΡΙ: Τί είσαι ’σύ;

ΚΟΡΙΤΣΙ: Εγώ είμαι το δέντρο.
Πότε ήρθες;

ΑΓΟΡΙ: Χτες, και έχω ήδη πάρα πολύ δουλειά να κάνω.

ΚΟΡΙΤΣΙ: Δουλειά;

ΑΓΟΡΙ: Ναι, με έφεραν οι άνθρωποι για να τους παράγω ενέργεια.

ΚΟΡΙΤΣΙ: Ενέργεια;

ΑΓΟΡΙ: Οι άνθρωποι μαγειρεύουν, ζεσταίνουν τα σπίτια τους, ταξιδεύουν…

ΚΟΡΙΤΣΙ: Δεν βλέπω συχνά ανθρώπους.
Είναι πολλοί;

ΑΓΟΡΙ: Πάρα πολλοί.
Και τους αρέσει να φτιάχνουν πράγματα που τους χρειάζονται,
κι ακόμα περισσότερα που δεν τους χρειάζονται.

Που και που, το δεξί χέρι του αγοριού παρασέρνει τα χέρια του κοριτσιού.

ΚΟΡΙΤΣΙ: Που δεν τους χρειάζονται;

ΑΓΟΡΙ: Ναι.
Στους ανθρώπους αρέσει πολύ να φτιάχνουν πράγματα που δεν τά ’χουν στ’ αλήθεια ανάγκη.
Γι αυτό εμένα με χρειάζονται πολύ.

ΚΟΡΙΤΣΙ: Εδώ που στέκεσαι μέχρι χτες στεκόντουσαν δέντρα.
Ξέρεις πού είναι;
Είναι φίλοι μου.

ΑΓΟΡΙ: Τα πήραν οι άνθρωποι.
Τα δέντρα δεν χρειάζονται στους ανθρώπους.
Μόνο για λίγο, όταν πεθαίνουν και
γίνονται καυσόξυλα.

ΚΟΡΙΤΣΙ: Οι φίλοι μου πέθαναν;

Σιωπή για λίγο.

ΑΓΟΡΙ: Ξέρεις,
με ενοχλείς λίγο...
Μου κόβεις τον αέρα…

Σιωπή.

Έρχονται τέσσερα άτομα, σηκώνουν το δέντρο και φεύγουν.
Ένας πέμπτος φορά στο αγόρι ένα καπελάκι με καρφιτσωμένο ένα κόκκινο φως ποδηλάτου που αναβοσβήνει.

Περνά μισό λεπτό.

Εμφανίζεται το κορίτσι τρέχοντας,
πίσω και οι πέντε κομπάρσοι.
Υποκλίνονται όλοι μαζί.
Αποχωρούν.


20231105

Πατριαρχία

Η Πατριαρχία είναι ένας μηχανισμός καταπίεσης των γυναικών;

Η Πατριαρχία γεννιέται μέσα από τις επακόλουθες διαδικασίες των πρώτων υποδουλωτικών πολέμων. Η επινόηση της χρήσης του πολέμου ως μέσου βιοπορισμού μέσα από την πειρατεία και την υποδούλωση αποτελεί τον σημαντικότερο σταθμό στην εξέλιξη της ανθρωπότητας, το βασικό θεμέλιο του σύγχρονου πολιτισμού. Ένα τραγικό πισωγύρισμα σε σχέση με την πορεία πολλών κοινοτήτων και κοινωνιών εκείνης της εποχής και των επιτευγμάτων τους πολλά από τα οποία διαγράφηκαν σαν να μην έγιναν.

Αυτή η αποκρουστική επινόηση μετέτρεψε τα όπλα σε μέσο παραγωγής και τους ανθρώπους σε παραγωγικά κοπάδια των κυρίαρχων. Κινητοποίησε επίσης αυτοματισμούς, οι οποίοι σταδιακά μέσα σε λίγες χιλιετίες επέτρεψαν την εξάπλωση και επιβολή αυτής της επινόησης μέχρι τα πέρατα του κόσμου. Δημιούργησε νέες ανάγκες και δεδομένα στις κοινωνικές σχέσεις με κρισιμότερες αυτές της ιδιοκτησίας και του επεκτατισμού.

Ρωμαϊκή σαρκοφάγος 150 μ.Χ. Αγία Πετρούπολη, Ρωσσία, The State Hermitage Museum
Ο Ορέστης δολοφονεί την μητέρα του.
Ένας νέος κόσμος γεννιέται.

Ρωμαϊκή σαρκοφάγος 150 μ.Χ. Αγία Πετρούπολη, Ρωσσία.
The State Hermitage Museum
















Η κλοπή, ο σφετερισμός και η συγκέντρωση αγαθών δημιούργησε την ανάγκη διατήρησης των κλοπιμαίων αλλά και μεταβίβασής τους στους διαδόχους, κλεπταποδόχους και συνεχιστές. Μέσα σε αυτή την συνθήκη, οι γυναίκες έχασαν την υπόστασή τους ως αυτόνομα όντα και ιερές ζωοδότρες, και μετατράπηκαν σε αντικείμενα ηδονής, παραγωγής κληρονόμων και τελικά, κτήματα.

 

Η Πατριαρχία διαχωρίζει τους άντρες από τις γυναίκες για να εκμεταλλεύεται τις δεύτερες;

Η Πατριαρχία εκμεταλλεύεται και στρέφεται ενάντια σε κάθε ανθρώπινο όν που με την απειλή των όπλων ή της πείνας εκβιάζεται να ζει σαν μέλος ενός παραγωγικού κοπαδιού των κυρίαρχων. Πατριαρχία είναι οι Κυρίαρχοι και οι Εξουσία τους. Ο βασικός διαχωρισμός που δημιουργεί η Πατριαρχία είναι, από την μία οι εκμεταλλευτές και, από την άλλη, τα παραγωγικά κοπάδια τους.

 

Η Πατριαρχία καταπιέζει ειδικά τις γυναίκες;

Η Πατριαρχία καταπιέζει κάθε ανθρώπινο ον που βρίσκεται υποταγμένο μέσα από τα πολυεπίπεδα συστήματα εκβιασμών, εξουσιών και ιεραρχιών που διαμορφώνει. Το ζητούμενο της Πατριαρχίας είναι η παραγωγή από τους εκμεταλλευόμενους του αναγκαίου πλούτου ώστε ο εκάστοτε εξουσιαστής να ζει πλουσιοπάροχα, και το χειρότερο, να έχει τα εφόδια να αντεπεξέρχεται στους μεταξύ των εξουσιαστών διαρκείς ανταγωνισμούς για κυριαρχία. Αυτοί οι ανταγωνισμοί καταναλώνουν ανθρώπους και πόρους σαν βρύση που ξεχάστηκε ανοιχτή. Οι μηχανισμοί ιεραρχίας που διαμορφώνουν οι κυρίαρχοι συνθλίβουν την καθημερινότητα κάθε ανθρώπινου όντος που βρίσκεται έρμαιο στην ανάγκη τους.

 

Η Πατριαρχία σκοτώνει γυναίκες;

Η Πατριαρχία πρωτίστως σκοτώνει και συνθλίβει άντρες. Στους χώρους δουλειάς και, ακόμα χειρότερα στους πολέμους, το αίμα αντρών ρέει ασταμάτητα.


Είναι οι άντρες οι εκφραστές της Πατριαρχίας;

Πατριαρχία είναι η Εξουσία, και πέρα από την ίδια την λέξη, η Εξουσία δεν έχει φύλο. Μπορεί να εκπροσωπείται από γυναίκες και άντρες εξίσου. Οι γυναίκες μπορούν να ασκούν εξουσία ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που την ασκούν και οι άντρες και, μάλιστα, το κάνουν σε κάθε ευκαιρία.

Το γεγονός ότι περισσότεροι άντρες βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας ή το γεγονός πως σε κάθε κρίση πολεμικής βίας πρωτοστατούν άντρες, δεν αναιρεί τον βασικό διαχωρισμό, ο οποίος είναι μεταξύ εκμεταλλευτών και υποτελών ανεξαρτήτως φύλου.

 

Υπάρχει βία κατά των γυναικών;

Το πλαίσιο που διαμορφώνει η Πατριαρχία, ο πυρήνας του πολιτισμού μας πιο συγκεκριμένα, βασίζεται στην επιβολή του ισχυρότερου επί του ασθενέστερου. Σαν παρελκόμενο αυτού του πολιτισμού επιβολής, καθώς και σαν απόηχος της παράδοσης των πρώτων πολεμικών κοινωνιών όπου η γυναίκα υφίσταται ως αντικείμενο ηδονής, κτήμα και εργαλείο αναπαραγωγής, συντηρούνται και διαχέονται ακόμα και μεταξύ των καταπιεζόμενων κάθε βαθμίδας, αντιλήψεις και πρακτικές καταπίεσης των γυναικών. Θα μπορούσε να είναι κωμικό, άνθρωποι που συνθλίβονται από την καταπίεση, καταπιέζουν ασθενέστερους. Και πάλι όμως θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η καταπίεση δεν προκύπτει προς τις γυναίκες επειδή είναι γυναίκες, αλλά επειδή υπάρχει η διαδεδομένη νόηση πως οι γυναίκες είναι ασθενέστερες και άρα, δυνητικά υποκείμενα καταπίεσης επειδή ακριβώς υπάρχει το άγραφο δικαίωμα κάθε ισχυρού να καταπιέζει κάθε ασθενέστερο.

 

Πόλεμος των φύλων;

Η αναγωγή της έννοιας της Πατριαρχίας σε πόλεμο των φύλων λειτουργεί παραπλανητικά καθώς αποκρύπτει τον ελέφαντα στο δωμάτιο, ο οποίος δεν είναι άλλος από το γεγονός πως ζούμε σε ένα κοινωνικό περιβάλλον κλοπής του κόπου των ασθενέστερων και κατασπατάλησής του σε ανώφελους και ανόητους ανταγωνισμούς νοσηρών και αντικοινωνικών προσωπικοτήτων.

Και η βία κατά των γυναικών μπορεί να λήξει μόνο με έναν τρόπο, με την αποτροπή της βίας κατά των ασθενέστερων, δηλαδή εντέλει, με την αποτροπή της δυνατότητας οποιουδήποτε να εκβιάζει με οποιοδήποτε μέσο άλλους ανθρώπους με σκοπό να τους κλέψει και να τους εκμεταλλευτεί.

20230618

20230616

Σημείωμα για την Ημέρα Περιβάλλοντος

Η Φύση δεν είναι το σπίτι μας. Στην Φύση είμαστε φιλοξενούμενοι. Δεν μπορούμε να απλώσουμε τα σεμεδάκια μας και τις φλοκάτες μας όπου θέλουμε. 
Η Φύση δεν μας ανήκει και, κυρίως, η Φύση δεν υπάρχει για να υπηρετεί τους σκοπούς μας.
Αν φερόμαστε αυθαίρετα και χωρίς μέτρο, η Φύση, όσο φιλόξενη και αν είναι, στο τέλος θα μας διώξει. Δυστυχώς, δεν πρόκειται να μας πει ποτέ “φύγετε!”. Μπορεί όμως όσο φιλόξενη είναι, να γίνει άλλο τόσο αφιλόξενη.
Η Φύση δεν θα καταστραφεί ποτέ, όσες φορές κι αν αλλάξει μορφή, αυτό όμως που μπορεί να καταστραφεί χωρίς επιστροφή είναι οι φιλόξενες συνθήκες μέσα στις οποίες εμείς, οι άνθρωποι, μπορούμε να ευδοκιμούμε.

Για κάποιο ανεξήγητο λόγο θεωρούμε πως έχουμε γίνει θεοί. Πιστεύουμε πως μπορούμε να παράγουμε και να καταναλώνουμε χωρίς κανένα μέτρο, εξαντλώντας ό,τι μας προσφέρει το περιβάλλον, αλλά και οι κόποι των ανθρώπων. Θεωρούμε πως μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα δέντρα με μετρητές οξυγόνου, τις ρεματιές με ασφαλτοστρωμένες λεωφόρους, και τις βουνοκορφές με ουρανοξύστες. Θεωρούμε πως το κέρδος και το χρήμα θα μας δώσουν χαρά και αγάπη.

Σήμερα, την μέρα που θυμόμαστε το περιβάλλον, ας θυμηθούμε πως αυτό το υπέροχο σπίτι του οποίου η Φύση μας άνοιξε διάπλατα τις πόρτες για να μας φιλοξενήσει βρίσκεται σε κίνδυνο. Και αυτός ο κίνδυνος προέρχεται από εμάς τους ίδιους. 

Είναι επιλογή μας αν το μέλλον μας θα βρίσκεται μέσα σε ένα τεράστιο εργοτάξιο, όπου εμείς θα τρέχουμε σαν μικροσκοπικά ρομποτάκια, ή μέσα στο περιβάλλον που μας δημιούργησε και στο οποίο μπορούμε να καταφεύγουμε για να ηρεμούμε, να στοχαζόμαστε και να ξεκουραζόμαστε

20230505

Μιλώντας για την δημοκρατία / διαδικτυακό σεμινάριο

ΚΟΝΣΤ ΜΠ  / 20230503

 

Χρήσιμα:

- Τετράδιο και μολύβι για ιδιωτικές σημειώσεις.
- Χρήση πλατφόρμας ZOOM ή αντίστοιχης.


1.


Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών, επεξήγηση για την βόρεια ζωφόρο του ναού του Απόλλωνα, η μάχη των ολύμπιων θεών ενάντια στους γίγαντες.

... Ο μύθος της σύγκρουσης που κατέληξε στη νίκη των θεών είναι αγαπητό θέμα στην αρχαία ελληνική τέχνη και συμβολίζει το θρίαμβο της τάξης και του πολιτισμού έναντι της αγριότητας και της αναρχίας. ...

1α. Πώς φανταζόμαστε «την αγριότητα και την αναρχία» των αρχαϊκών προγόνων μας που συμβολίζονται εδώ από τους ηττημένους γίγαντες; 
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

1β. Πώς φανταζόμαστε «το θρίαμβο της τάξης και του πολιτισμού» που εκπροσωπείται εδώ από τους νικηφόρους ολύμπιους θεούς;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)


Μουσειακές αναπαραστάσεις της αρχαϊκής ανθρωπότητας:

 

Φωτογραφίες σύγχρονων αποκλεισμένων:

Φωτογραφίες βιομηχανικών εργατών των αρχών του 20ου αιώνα:












2.



















2α. Πόσοι έχουν ακουστά τον Θερσίτη;
(Παρακαλώ δηλώστε ναι-όχι στο τσατ)

2β. Μήπως θυμάται κανείς την μορφή του;
(Προφορικά)

Ομήρου, Ιλιάδα Β’ 211-277. Συνέλευση Αχαιών και επεισόδιο Οδυσσέα-Θερσίτη

Λέει ο Θερσίτης:

… Γιε του Ατρέα, πάλι κακιωμένος είσαι; Τί σου λείπει πια; Γεμάτες χαλκό είναι οι σκηνές σου και μέσα σ’ αυτές σε περιμένουν πολλές πανέμορφες γυναίκες που εμείς οι Αχαιοί σε σένα πρώτο-πρώτο παραδίνουμε, όποτε κυριεύουμε μια πόλη. Έχεις ανάγκη κι από άλλο χρυσάφι που κάποιος από τους Τρώες θα σου φέρει ως λύτρα για το γιο του που θα τον έχω αιχμαλωτίσει εγώ ή άλλος Αχαιός; Ή μήπως θέλεις κανένα δροσερό κορίτσι για να σμίγεις γλυκά μαζί του και να το’ χεις χωριστά από τους άλλους, μόνο για τον εαυτό σου; Δεν ταιριάζει σε σένα που είσαι άρχοντας να τυραννάς τους Αχαιούς. Κακομοίρηδες, τρομάρα σας, γυναίκες κι όχι άνδρες Αχαιοί! Πάμε να γυρίσουμε στην πατρίδα με τα πλοία μας κι ας τον αφήσουμε τούτον εδώ στην Τροία να χαίρεται τα τιμητικά του δώρα. Έτσι για να καταλάβει αν εμείς τον βοηθήσαμε ή δεν τον βοηθήσαμε σε τίποτα. …

2γ. Στοχαστείτε πάνω σε αυτά τα λόγια του Θερσίτη. Τί περιγράφουν;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

Για να απαντήσει ο Οδυσσέας:

… Κάθεσαι τώρα εσύ και βρίζεις και κακολογείς τον αρχιστράτηγο Αγαμέμνονα, γιατί οι γενναίοι μας πολεμιστές του δίνουν πολλά δώρα. Λοιπόν μια φορά θα στο πω και βάλε το καλά στο μυαλό σου: αν σε πετύχω να λες πάλι, όπως τώρα, τέτοιες αηδίες, να μη με λένε Οδυσσέα, αν δεν σε βουτήξω από τα ρουχαλάκια σου και δεν στα βγάλω όλα ένα-ένα, ακόμα κι όσα κρύβουν τα αχαμνά σου, και δεν σε ξαποστείλω στα καράβια κλαμένο και δαρμένο αλύπητα. ...

2δ. Στοχαστείτε πάνω σε αυτά τα λόγια του Οδυσσέα. Τί περιγράφουν;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ) 

Για να δούμε όμως και την εικόνα του Θερσίτη, όπως την αποδίδει το ομηρικό κείμενο:

… Μόνο ο αμετροεπής Θερσίτης είχε στήσει καυγά που ως γνωστό φύλαγε μέσα στο μυαλό του πολλά λόγια και πρόστυχα για να λογοφέρνει ανόητα και χυδαία με τους βασιλιάδες, λόγια που νόμιζε πως θα έφερναν το γέλιο στους Αχαιούς. Ήταν ο πιο άσχημος άνδρας που είχε έρθει στο Ίλιο, αλλήθωρος και κουτσός, με ώμους γερτούς μπασμένους στο στήθος του, με κεφάλι που μάκραινε προς τα πάνω και με λίγο μαδημένο χνούδι στην κορφή του. Ο Αχιλλέας κι ο Οδυσσέας δεν τον χώνευαν καθόλου, γιατί τσακωνόταν μαζί τους. Τώρα λοιπόν πάλι με αγριοφωνάρες κατηγορούσε τον Αγαμέμνονα. Οι Αχαιοί βέβαια έβραζαν από θυμό και οργή εναντίον του. Αλλά αυτός με δυνατή φωνή για να τον ακούσουν όλοι, έκανε επίθεση στον Αγαμέμνονα. … (ακολουθούν τα λόγια του)

Και μία επανάληψη μετά από τρείς χιλιάδες χρόνια, στην Wikipedia, για να το εμπεδώσουμε:

Ο Θερσίτης είναι κυρίως γνωστός ως ο μόνος ίσως καθαρά «αρνητικός» χαρακτήρας στον Τρωικό Πόλεμο: Μέσα στο στρατόπεδο των Ελλήνων ήταν παρασιτικό στοιχείο, ένας δειλός που μόνο έβριζε, φιλονικούσε και προκαλούσε συνεχώς με την αυθάδη συμπεριφορά του. Η κακή ψυχή του ίσως οφειλόταν και στην άσχημη εμφάνισή του: ήταν αλλοίθωρος, κουτσός και στραβοπόδαρος, με ελάχιστα μαλλιά στο κεφάλι του. Σε ένα περιστατικό, ο Οδυσσέας αγανακτεί ακούγοντας τον Θερσίτη να βρίζει τον Αγαμέμνονα και να παρακινεί τον στρατό σε ανταρσία, γι' αυτό και τον χτυπά δυνατά με το σκήπτρο του.

2ε. Ποιός είναι ο ρόλος και η σκοπιμότητα ύπαρξης του Θερσίτη στα ομηρικά κείμενα; Μήπως με ευκαιρία τον Θερσίτη να αναλογιστούμε ποιά σκοπιμότητα εξυπηρετούν τα ίδια τα ομηρικά κείμενα;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

Στην αρχή του επεισοδίου με τον Θερσίτη ο Οδυσσέας λέει σε έναν Αχαιό πολεμιστή που τρέχει προς τα καράβια για να επιστρέψει στην πατρίδα:

… Κάτσε, παλαβιάρη, φρόνιμα και άκουγε τους ανωτέρους σου. Είσαι ανίκανος για πόλεμο εσύ και άνανδρος, δεν λογαριάζεσαι ούτε για πόλεμο ούτε για συνέλευση.Ένας είναι ο αρχηγός, ένας ο βασιλιάς που έχει το θεϊκό δικαίωμα να κυβερνά τους άλλους. …

2στ. Τί μπορεί να σημαίνει η φράση «ούτε για πόλεμο ούτε για συνέλευση»; Υπήρχαν συνελεύσεις πριν την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας; Σημειώστε την φράση σε ένα πρόχειρο τετράδιο.

2ζ. Σημειώστε σε ένα πρόχειρο τετράδιο την φράση «Ένας είναι ο αρχηγός, ένας ο βασιλιάς που έχει το θεϊκό δικαίωμα να κυβερνά τους άλλους».


3. 

Κύρου Ανάβασις, Ξενοφώντα, σχολική έκδοση.


















Ξενοφώντα, Κύρου Παιδεία, βιβλίο Ζ’, Λόγος του Κύρου στους Ομότιμους / απόσπασμα

... Φίλοι και σύμμαχοι, χρωστούμε πολύ μεγάλη ευγνωμοσύνη στους θεούς, επειδή μας έδωσαν την δυνατότητα να πετύχουμε αυτά για τα οποία πιστεύαμε ότι είμαστε άξιοι. Διότι τώρα έχουμε πολλή και εύφορη γη και ανθρώπους που καλλιεργώντας την θα μας συντηρήσουν. Έχουμε ακόμη και σπίτια και τα αναγκαία εφόδια μέσα σ’ αυτά. Και κανείς βέβαια από σας κατέχοντας αυτά ας μην πιστέψει ότι έχει ξένα πράγματα. Διότι υπάρχει παντοτινός νόμος ανάμεσα σ’ όλους τους ανθρώπους, δηλαδή, όταν κυριευτεί η πόλη αυτών που πολεμούν, να ανήκουν σ’ εκείνους που την κυρίευσαν και η ζωή και τα υλικά αγαθά όσων βρίσκονται μέσα σ’ αυτή την πόλη. Λοιπόν δεν θα έχετε με αδικία ό,τι έχετε, αλλά από φιλανθρωπία δεν θα τους στερήσετε, αν τους αφήσετε να έχουν κάτι. ...

… Δεν πρέπει όμως καθόλου να μεταδίδουμε γνώσεις πολεμικής τέχνης και μελέτης σ’ αυτούς που θέλουμε να κάνουμε εργάτες και φορολογούμενους για μας, αλλά πρέπει να έχουμε υπεροχή σ’ αυτές τις ασκήσεις ξέροντας ότι αυτά οι θεοί τα φανέρωσαν στους ανθρώπους ως όργανα ελευθερίας και ευτυχίας. Και όπως ακριβώς έχουμε πάρει από εκείνους τα όπλα τους,  έτσι κι εμείς δεν πρέπει ποτέ να μείνουμε χωρίς όπλα  ξέροντας καλά ότι όσοι κάθε φορά βρίσκονται πάρα πολύ κοντά στα όπλα, εκείνοι είναι που τα έχουν δικά τους, όταν θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν. …

3α. Τί περιγράφει σε αυτά τα αποσπάσματα ο Ξενοφών; 
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)
(εργασία κατ’ οίκον!)

3β. Ας θυμηθούμε την «συνέλευση» των Αχαιών. Μπορεί να υπάρχει κάποια συγγένεια με τους «Ομότιμους» του Ξενοφώντα; 
(Σύντομη προφορική αναδρομή στους τοτεμικούς-εξισωτικούς κανόνες των αρχαϊκών κοινωνιών όπως περιγράφονται από τους ανθρωπολόγους του 20ου αιώνα. Στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν στην προτεινόμενη βιβλιογραφία και συγκεκριμένα στο Τοτέμ και Ταμπού του Φρόυντ, και στο Η Κοινωνία ενάντια στο Κράτος, του Πιέρ Κλαστρ. Αναλυτική εργασία κατ’ οίκον!)


4.

Τα μαρτύρια του Προμηθέα, 1648, Salvator Rosa














Προμηθέας Δεσμώτης, Αισχύλου, μετάφραση Ι.Ν. Γρυπάρη 

ΚΡΑΤΟΣ:
Νά μας, στα πέριορα τ᾽ αλαργινά του κόσμου
στους έρημους κι απάτητους Σκυθικούς δρόμους.
Τώρα δουλειά σου, ω Ήφαιστε, όσα ο πατέρας
πρόσταξε, να γνοιαστείς, και τον άνομο τούτο
στα βράχια, στους ψηλούς γκρεμνούς να πεδικλώσεις
μ᾽ αλυσίδων ασύντριφτα δεσμά ατσαλένια,
γιατί έκλεψε της πάντεχνης φωτιάς τη φλόγα,
– τ᾽ άνθος σου εσένα – και το χάρισε του ανθρώπου.
Τέτοιο κρίμα λοιπόν χρωστάει να μας πλερώσει,
για να μάθει του Δία την εξουσία να στρέγει
και τους φιλάνθρωπους τους τρόπους του ν᾽ αφήσει.

4α. Τί εκπροσωπεί ο Ήφαιστος, και γιατί αντιστέκεται στην εντολή του Δία, παρόλο που η φωτιά που έκλεψε ο Προμηθέας ήταν δική του;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

4β. Τί εκπροσωπεί ο Προμηθέας, και τί οι «φιλάνθρωποι» τρόποι του;
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

4γ. Ο Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η Νίκη. Τί παράξενη οικογένεια! Ας αναζητήσουμε την συγγένεια στο επίπεδο των συμβόλων.
(τρία λεπτά για να σημειώσουμε στο τσατ)

4δ. ... ἐλεύθερος γὰρ οὔτις ἐστὶ πλὴν Διός ...
- ελεύθερος κανείς, μονάχα ο Δίας
Ας σημειώσουμε στο πρόχειρο τετράδιο και αυτόν τον στίχο μαζί με την σημείωση 2ζ. από την Ιλιάδα.

4ε. ... ἅπας δὲ τραχὺς ὅστις ἂν νέον κρατῇ ...
- είναι σκληρόψυχος ο κάθε νέος αφέντης
Ο Δίας είναι ο σκληρόψυχος νέος αφέντης. Ποιός ήταν όμως ο προηγούμενος;
Ας κρατήσουμε αυτή την απορία μαζί με την προηγούμενη σημείωση.


5. 

Γυναίκα Ιρόκι.



















... Οι Ιρόκοι γελούν όταν τους μιλάς για υποταγή σε βασιλιάδες, καθώς αδυνατούν να συνδυάσουν την ιδέα της υποταγής με την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Κάθε πρόσωπο θεωρεί τον εαυτό του αυτοκυρίαρχο και καθώς πιστεύει πως αντλεί την ελευθερία του από το Μεγάλο Πνεύμα και μόνο, δεν μπορεί να αποδεχτεί την αναγνώριση οποιασδήποτε άλλης δύναμης. ... - Τζον Λογκ, Τα ταξίδια ενός μεταφραστή ινδιάνικων και εμπόρου, 1768-1788.

5α. Ας επαναφέρουμε τις σημειώσεις από το πρόχειρο τετράδιο 2ζ. (Ένας είναι ο αρχηγός, ένας ο βασιλιάς που έχει το θεϊκό δικαίωμα να κυβερνά τους άλλους), 4δ. (ελεύθερος κανείς, μονάχα ο Δίας), και 4ε. (είναι σκληρόψυχος ο κάθε νέος αφέντης).

Ποιό είναι το πρόβλημα που έχουμε να επιλύσουμε;
(εργασία κατ’ οίκον!)

 

6.











Ανδρέα Γεωργίου, Το τέλειο κράτος: Η νύχτα των ερπετών, Εκδόσεις Γλάρος, 1987, σελίδα 171

... Παρόλ' αυτά δυσκολευόμαστε να δεχτούμε ότι ο βασιλιάς Αγαμέμνονας, ή κάποιος άλλος ήρωας της Ιλιάδας, μπορεί να είναι όταν λειτουργεί σαν κυρίαρχος, ένας στολισμένος και οπλισμένος όρθιος πίθηκος ή ένα άλλο διακοσμημένο και «μεγαλόπρεπο» ζώο.

Αλλά, με βάση τα όσα έχουμε πει ως τώρα, αντιδρούμε στην ιδέα αυτή, όχι γιατί δεν είναι έτσι, αλλά γιατί, αν δεχτούμε ότι είναι έτσι, καταρρέει ένα ολόκληρο σύστημα αντιλήψεων που έχει οικοδομηθεί μέσα σε αιώνες συστημάτων κυριαρχίας. Και θ' αρχίσουμε να βλέπουμε με τον ίδιο τρόπο, σαν διακοσμημένους με διάφορα στολίδια και εξαρτήματα όρθιους πίθηκους - και πολλούς άλλους κυρίαρχους και σπουδαίους όλων των εποχών, που έχουμε μάθει να τους θεωρούμε κάτι ανώτερο, να τους θαυμάζουμε, να τους χειροκροτούμε, να τους υμνούμε και ν'ακούμε παροτρύνσεις να τους μοιάσουμε - αν δεν το έχουμε ήδη κάνει.

Και ιδιαίτερα στην εποχή μας όπου με την τεράστια διάδοση της τηλεόρασης παρελαύνουν καθημερινά μπροστά στα μάτια μας άπειρες τέτοιες φιγούρες και των δύο φύλων που προσπαθούν να μας καταπλήξουν.

Αλλά αυτό ακριβώς είναι μια από τις επιδιώξεις αυτού του βιβλίου: Να συμβάλει στην κατάρρευση αυτών των αντιλήψεων για ανωτερότητα που επί χιλιάδες χρόνια προσπαθούν να μας μπολιάσουν μ΄αυτές οι διάφοροι διακοσμημένοι ή μη, κυρίαρχοι και οι διάφοροι αξιωματούχοι των συστημάτων κυριαρχίας. ...


7. 

Το παιδάκι μου, στην 4η ή 5η Δημοτικού, επέστρεψε όπως πάντα χαρούμενο στο σπίτι και μου ανακοίνωσε πως στο μάθημα της πολιτικής αγωγής, έκαναν εκλογές και εξέλεξαν Πρόεδρο. Όταν ρώτησα τί σημαίνει αυτό, πληροφορήθηκα πως ο Πρόεδρος είναι ένας μαθητής που εκλέγεται σε αυτό το αξίωμα και αφού εκλεγεί μπορεί να ζητά από τους συμμαθητές του να του πηγαίνουν νερό ή να του κουβαλάνε την τσάντα. 

7α. Τί πήγε στραβά;
(εργασία κατ’ οίκον!)

 

8. Βιβλιογραφία

- Πιερ Κλάστρ, Η Κοινωνία ενάντια στο Κράτος.

- Σίγκμουντ Φρόυντ, Τοτέμ και Ταμπού.

- Φρίντριχ Ένγκελς, Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του Κράτους.

- Τζάρεντ Ντάιαμοντ, Ο τρίτος Χιμπατζής.

- Λιλής Ζωγράφου, Αντιγνώση: τα δεκανίκια του καπιταλισμού.

- Ανδρέα Γεωργίου, Το τέλειο κράτος: Η νύχτα των ερπετών.

- Μιχάλη Λιανού, Ολιστική πολιτική.

- Ξενοφώντα, Κύρου Παιδεία.

- Χαράλαμπου Θεοδωρίδη, Επίκουρος: Η αληθινή όψη του αρχαίου κόσμου.

- Παναγής Λεκατσάς, Η μητριαρχία.