20201227

Μιλώντας για Ουτοπίες

(Με αφορμή ένα δημοσίευμα https://www.kathimerini.gr/world/561208363/sima-kindynoy-apo-ton-poy-i-pandimia-toy-neoy-koronoioy-den-tha-einai-i-teleytaia/?fbclid=IwAR28bK13flgRHU0HqLW23GBonNmVXfXPHQnc9ZGmmitHa3K8xj1lq5wUCE4


Διδασκόμαστε, με επιμονή, πως ένας κόσμος δικαιοσύνης και ισότητας στον οποίο κάθε άνθρωπος θα μπορεί να ζει με αξιοπρέπεια είναι μια ουτοπία, μια αφελής και μάταιη σκέψη φαντασιόπληκτων ανθρώπων που με τις εμμονές τους γίνονται βαρίδι και εμπόδιο στην πρόοδο της "κοινωνίας"*. Μια ουτοπία που δεν θα βρει ποτέ θέση στον σκληρό, ανταγωνιστικό κόσμο της "(ανθρώπινης) φύσης"** ο οποίος, εξ ορισμού, κυριαρχείται από την πλεονεξία και την αδηφαγία.

Στην πραγματικότητα όμως, δεν υπάρχει μεγαλύτερη φαντασιοπληξία και μεγαλύτερη ουτοπία από την βεβαιότητα πως όλα μπορούν να μεγεθύνονται στο διηνεκές και πως μπορεί να υπάρχει "ανάπτυξη"*** που θα συνεχίζεται επ' άπειρον. Η ανάπτυξη, που διδασκόμαστε ως μόνη εξασφάλιση της ευζωίας μας, στην πραγματικότητα είναι το εργαλείο που μας υποδουλώνει στο ακριβώς αντίθετο. 

Οι κυρίαρχοι, όταν μιλούν για ανάπτυξη, έχουν κατά νου μόνο τους ανταγωνισμούς τους, οι οποίοι κάθε άλλο παρά "φυσικοί" ή και "ανθρώπινοι" είναι. Οι ανταγωνισμοί των κυρίαρχων είναι αυτοί που κρατούν την ανθρωπότητα εγκλωβισμένη στην φθορά και την καταστροφή και θα σταματήσουν μόνο όταν καταστρέψουν και εξαντλήσουν όλους τους φυσικούς, ανθρώπινους, αλλά και τεχνολογικούς πόρους. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πλάνη και εξαπάτηση από αυτή την ουτοπική παρόρμηση των κυρίαρχων η οποία οδηγεί την ανθρωπότητα κατευθείαν στην καταστροφή.

Η απαίτηση για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα, αποτελεί τον πιο προσγειωμένο ρεαλισμό που θα μπορούσε να υπάρξει, αλλά και την μόνη προοπτική για την ανθρωπότητα. Η κατάργηση των ανταγωνισμών για την κυριαρχία, η αποτροπή της συγκέντρωσης πλούτου και εξουσίας, η ακύρωση των εξοπλισμών και των εχθροπραξιών, η αναίρεση της επιβολής και της κυριαρχίας στις ανθρώπινες σχέσεις, όλα αυτά δεν συνθέτουν μία ουτοπία, αλλά αποτελούν την μόνη ρεαλιστική προοπτική για το ανθρώπινο είδος.

Σημειώσεις

* "Κοινωνία", διδασκόμαστε πως είναι οι συμμετέχοντες στην αμοιβαία-προσοδοφόρα συνεργασία εκμεταλλευτών και εκμεταλλευόμενων. Η κοινωνία, μας λένε, αποτελείται εξίσου από τους ομήρους της μισθωτής εργασίας των 600 ευρώ και από τα αφεντικά τους που συγκεντρώνουν πλούτη για κάθε αχρείαστη πολυτέλεια αλλά και για να συντηρούν τις εξουσίες που θα κληροδοτήσουν τα πλούτη στις δικές τους γενιές κατοχυρώνοντας την ανισότητα προς όφελός τους. Κοινωνία είναι μαζί οι εφεδρείες των ανέργων και οι μισθοφόροι στρατιωτικής επιβολής των κυρίαρχων. Όλα τα αντίθετα, μας λένε, συμπράττουν για το κοινό όφελος σε ένα ενιαίο κοινωνικό σύνολο, ένα έθνος, μία πατρίδα, παραβλέποντας επιδεικτικά πως η ίδια η έννοια του Κράτους είναι ταυτόσημη ιστορικά με την υποδούλωση και την κυριαρχία ανθρώπων πάνω σε ανθρώπους, οι οποίοι εξορισμού είναι αδύνατον να ανήκουν σε μία ενιαία κοινωνία με κοινά συμφέροντα.

** Η "ανθρώπινη φύση", όπως μας παραδίδεται επίμονα μέσα από τα λόγια των ίδιων των κυρίαρχων  στα Ομηρικά κείμενα, στον Ξενοφώντα και στον Θουκυδίδη, είναι ο πόλεμος, η υποδούλωση και το δίκαιο του ισχυρού. Και αυτό το αποδεχόμαστε ως αυταπόδεικτο γιατί δεν μπαίνουμε στον κόπο να συνδυάσουμε την γνώση που μας παραδίδουν οι μύθοι, η Ιστορία, και τα συμπεράσματα διακοσίων χρόνων ανθρωπολογίας. 
"Δεν πρέπει όμως καθόλου να μεταδίδουμε γνώσεις πολεμικής τέχνης και μελέτης σ’ αυτούς που θέλουμε να κάνουμε εργάτες και φορολογούμενους για μας, αλλά πρέπει να έχουμε υπεροχή σ’ αυτές τις ασκήσεις ξέροντας ότι αυτά οι θεοί τα φανέρωσαν στους ανθρώπους ως όργανα ελευθερίας και ευτυχίας. Και όπως ακριβώς έχουμε πάρει από εκείνους τα όπλα τους, έτσι κι εμείς δεν πρέπει ποτέ να μείνουμε χωρίς όπλα ξέροντας καλά ότι όσοι κάθε φορά βρίσκονται πάρα πολύ κοντά στα όπλα, εκείνοι είναι που τα έχουν δικά τους, όταν θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν."  - Ξενοφώντα, Κύρου Παιδεία, Βιβλίο Ζ', Ομιλία προς Ομότιμους, απόσπασμα.

*** "Ανάπτυξη", αποκαλείται, υποκριτικά, η προσπάθεια των κυρίαρχων να ισχυροποιούν την θέση τους μέσα στο πεδίο των αέναων ανταγωνισμών τους. Η "ανάπτυξη" δημιουργεί τα εφόδια που θα χρειαστούν να κατασπαταλήσουν, συχνά επιδεικτικά και αλόγιστα, σε αυτούς τους ανταγωνισμούς. Η "ανάπτυξη" που ευαγγελίζονται οι κυρίαρχοι χτίζεται πάνω στην κλοπή, την κατάχρηση, και την καταστροφή της φύσης, ανθρώπινων ζωών και μαζί πάνω στην αυθαίρετη οικειοποίηση κάθε επιτεύγματος της ανθρώπινης επινοητικότητας που θα μπορούσε να λειτουργεί για το όφελος όλων των ανθρώπων.